فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 10، شماره 3، پاییز 96 ، شماره پی در پی 37

تحلیل شیوه های تولید نشانه های دیداری در شعر معاصر

صفحه (0 - 0)
دکتر علی کریمی فیرزوجایی(نویسنده مسئول)، بلقیس روشن ، آزاده ملک نیازی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
شعر دیداری گونه ای از شعر است که با تکیه بر نشانه های بصری، بخشی از معنا و مفهوم را به شکل دیداری به مخاطب منتقل می کند. این پژوهش برای تحلیل شیوه های تولید نشانه های بصری در شعر معاصر است که با بررسی اشعار شاعران معاصر انجام شده است. بنا به یافته های پژوهش؛شعر دیداری در ایران به دو گونۀ کلی تقسیم میشود؛ نخست شعر دیداری متکی به کلمه که غالباً باهنجار گریزی نوشتاری، سامان مییابد و باید گفت بخش عمده ای از شعر دیداری پیش از انقلاب در این حوزه جای میگیرد. دیگر، شعر دیداری متکی به مصالح برو نمتنی مانند تصویر، نگاره و طرح که در شعر دیداری دهۀ هفتاد به چشم م یخوردو در نگاهی جزئی تر شعر دیداری، گونه های دیگری پیدامیکند که با اتکا به این شگردها پدید آمده است: شکستن و جدانویسی اجزای واژه، تکرار حروف وعبارت، استفاده از عدد و نشانه های سجاوندیبعنوان نشانۀ بصری و نظم دادن به کلیّت نوشتار برایتولید یک تصویر، استفاده از نرم افزارهای گرافیکی برای سامان دادن به شعر شکل، استفاده از عکسو تصویر در شعر و استفاده از طراحی برای تولید نشانۀ بصری. با توجه به یافته های پژوهش میتوان نتیجه گرفت که در شعر دیداری معاصر بیشتر از شیوۀ شکست هنویسی و جدانویسی اجزای واژه ها استفاده شده است.

کلمات کلیدی
شعر دیداری , نشانه های بصری , گونه های شعر دیداری , اسماعیل شاهرودی , افشین شاهرودی , طاهره صفارزاده , مهرداد فلاح.