- تعداد نمایش : 709
- تعداد دانلود : 766
- آدرس کوتاه شده مقاله: https://bahareadab.com/article_id/1082
سال : 13
شماره : 3
شماره پی در پی : 49
ماهنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 13،
شماره 3،
،
شماره پی در پی 49
نقش زبان در صدور فرهنگ با تأکید بر ظرفیتهای زبان فارسی
صفحه
(219
- 236)
سیدعلی حسینی ، ستار عزیزی (نویسنده مسئول)، سمانه رحمتی فر
تاریخ دریافت مقاله
: تیر 1398
تاریخ پذیرش قطعی مقاله
: مهر 1398
چکیده
زمینه و هدف: تأثیرگذاری فرهنگ در حوزۀ سیاست خارجی تا آن میزان است که در عصر کنونی از فرهنگ به عنوان قدرت نرم، و دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی بحث میشود. در واقع زبان یکی از اساسیترین مؤلفه ها و عناصر هویت‌ساز برای هر قوم و ملت و یکی از مهمترین و آسانترین ابزار انتقال فرهنگ به دیگر ملل است. اهمیت زبان در عصر کنونی به اندازه ای است که بسیاری از صاحب‌نظران آن را هم ابزار انتقال و صدور فرهنگ میدانند و هم تعیین‌کنندۀ شیوۀ تفکر و فرهنگ انسان. بسیاری از کشورها برای صدور و انتقال فرهنگ، ابزارهای مختلفی از جمله زبان را به کار میگیرند. سؤال اساسی این پژوهش آن است که نقش زبان به صورت کلی و زبان فارسی به صورت خاص در صدور فرهنگ چیست.
روش مطالعه: در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، به بررسی نقش زبان در صدور فرهنگ با تأکید بر زبان فارسی پرداخته شده است.
یافته ها: زبان و ادبیات فارسی، به مثابه یکی از غنیترین و پرمغزترین زبانها و ادبیاتهای جهان، میتواند با قدرت کمنظیر، فرهنگ و آیین و آداب و رسوم ملت ایران را منعکس نماید. نباید از نقش پررنگ زبان فارسی در انتقال فرهنگ ایرانی- اسلامی غافل شد.
نتیجه گیری: مهمترین نقاط قوت زبان و ادبیات فارسی درجهت گسترش و صدور فرهنگ، عناصری مانند رشدیافتگی، یکپارچه سازی، پیشینۀ درخشان، غنا، تنوع ادبی، و زیبایی موسیقایی ذاتی و جوهری هستند. ازاینرو زبان فارسی در عرصۀ رقابت جهانیِ فرهنگها قابل کپی‌برداری یا تقلید توسط سایر فرهنگها نیست. این ویژ‌گیها از سوی دیگر پایدار و دائمی و منحصربه فرد هستند. ازاینرو میتوان این نقاط قوت را «مزیتهای رقابتی مؤثر» برای ادبیات فارسی دانست.
<-div>
کلمات کلیدی
زبان فارسی
, فرهنگ
, صدور فرهنگ
, دیپلماسی فرهنگی
- اینگلهارت، رونالد، (1393). تحول فرهنگی در جامعۀ پیشرفتۀ صنعتی. ترجمۀ مریم وتر. تهران: انتشارات کویر. صص 13 و 14.
- بارستون، پی. آر. (1374). ماهیت متحول دیپلماسی. ترجمۀ محمدجعفر جواد. مجلۀ اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شمارۀ 101 و 102، صص 21 و 68-65.
- باطنی، محمدرضا، (1373). زبان و تفکر. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر. ص 45.
- حافظ شیرازی، شمس الدین محمد، (1368). دیوان اشعار. به تصحیح محمد قزوینی و قاسم غنی. تهران: انتشارات اساطیر.
- دوبنوا، آلن، (1389). تأمل در مبانی دموکراسی. ترجمۀ بزرگ نادرزاده. تهران: انتشارات چشمه: ص 34.
- ذوالفقاری، حسن، (1385). فرهنگ بزرگ ضرب‌المثلهای فارسی. تهران: انتشارات مازیار.
- رستم‌بیک تفرشی، آتوسا؛ رمضانی واسو کلانی، احمد، (1391). نقش فرهنگ در آموزش زبان خارجی. پژوهشنامۀ انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، دوره 12، شمارۀ 1، صص 34-15.
- رواقی، علی، (1383). زبان فارسی فرارودی (تاجیکی). تهران: انتشارات هرمس. ص 18.
- سعدی، مشرف‌الدین، (1394). گلستان. به تصحیح غلامحسین یوسفی. تهران: انتشارات خوارزمی.
- شاه‌میرزا، شاه‌منصور، (1390). بزرگان ادب فارسی در کشورهای روسی‌زبان: زمینه‌ها و فرصت نفوذ فرهنگی؛ (http:--iras.ir-vdcd9j0f.yt05x6a22y.html.)
- شبلی نعمانی، محمد، (1335). شعرالعجم. جلد 5. ترجمۀ محمدتقی فخرداعی گیلانی. تهران: انتشارات ابن سینا. ص 1.
- شعاری‌نژاد، علی‌اکبر، (1354). روانشناسی عمومی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ص 483.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1392). زبان شعر در نثر صوفیه؛ درآمدی بر سبک‌شناسی نگاه عرفانی. تهران: انتشارات سخن. ص 38.
- صفا، ذبیح‌الله، (1387). تاریخ ادبیات ایران. جلد 1. تهران: انتشارات فردوس. صص 89 و 604.
- فلاح، مرتضی، (1386). نقش زبان فارسی در یکپارچگی و وحدت ملی ایران. گوهر گویا، شمارۀ 4، صص 163-131.
- قبادی، حسنعلی؛ غیاث‌الدین، منیژه، (1383). ظرفیتهای ادبیات فارسی در بازیابی هویت ایرانی. در مجموعه‌مقالات هویت در ایران، صص 163-143.
- قهاری، شیما، (1392). تأثیر رشته زبان انگلیسی بر هویت فرهنگی: بررسی مقایسه‌ای هوش فرهنگی و انزوای ارزشی. نشریۀ پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی، دوره 3، شمارۀ 2، صص 312-287.
- کراولی، ال، (1390). معرفتشناسی. ترجمۀ حسین میرزایی. تهران: موسسۀ خدمات فرهنگی رسا. ص 64.
- کزازی، میرجلال‌الدین، (1391). پرنیان پندار. تهران: انتشارات روزنه. صص 225-223.
- کندال، دیانا الیزابت، (1392). جامعه‌شناسی معاصر. ترجمۀ فریده همتی. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان. ص 94.
- لازار، ژیلبر، (1384). شکلگیری زبان فارسی. ترجمۀ مهستی بحرینی. تهران: انتشارات هرمس. ص 1.
- مورگنتا، هانس جی، (1376). سیاست میان ملتها. ترجمۀ حمیرا شیرزاد. تهران: مؤسسۀ انتشاراتی وزارت خارجه. ص 846.
- مولوی، جلال‌الدین محمد، (1368). مثنوی معنوی. به تصحیح رینولد نیکلسون. تهران: انتشارات مولی.
- نوذری، حسینعلی، (1390). صورتبندی مدرنیته و پست‌مدرنیته: بسترهای تکوین تاریخی و زمینه‌های اجتماعی. تهران: نقش جهان. ص 208.
- یوسف‌زادۀ اربط، حسن، (1395). بررسی نقش فرهنگ و زبان در ارتباط میان‌فرهنگی. مجلۀ معرفت فرهنگی اجتماعی، سال 7، شمارۀ 4، صص 104-83.