فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 10، شماره 1، بهار 96 ، شماره پی در پی 35

شبکه های رمزی در غزلیات عطار

صفحه (113 - 132)
فاطمه مدرسی ، رحیم کوشش ، یاسر رحمتی (نویسنده مسئول)
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
اندیشمندان هر حوزه ای برای انتقال مفاهیم و موضوعهای مدنظر خویش، زبان خاصی را برمیگزینند تا بتوانند به نحو احسن این فرآیند را عملی کنند. در حوزۀ ادبیات عرفانی نیز عرفا برای اینکه غیر را شایستۀ درک تجربه های شخصی و مفاهیم متعالی خویش نمیدانستند، زبانی را برگزیده اند که«رمز» یکی از مهمترین خصوصیات آن بشمار می آید. یکی از این عرفا عطار نیشابوری است که سروده های وی خاصه غزلیاتش آکنده از رمز است. حضور طیف گسترده ای از رمزها، پژوهشگران را بر آن داشته است که به دسته بندی آنها بپردازند. از جمله کارهایی که در این زمینه صورت پذیرفته است، ساماندهی رمزها تحت عنوان«شبکه های رمزی» است که انواع مختلف آنها را ذیل شبکه ای خاص قرار داده است.در تحلیل متن های عرفانی باید این اصل را همواره مد نظر داشت که هر اصطلاحی را در قالب اندیشۀ عرفانی همان شخصیت، مورد تأمل و بررسی قرار داد و از کلی گویی در این زمینه اجتناب ورزید. از این رو در این مجال سعی شده است که شبکه های رمزی در غزلیات عطار با محوریت اندیشه و تجربه های عرفانی وی، مورد مداقه قرار گیرد.

کلمات کلیدی
عرفان , عطار , دیوان , رمز , شبکه های رمزی