فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 11، شماره 2، تابستان 97 ، شماره پی در پی 40

بررسی سبکشناسی دیوان اشعار فارسی ادیب پیشاوری

صفحه (175 - 196)
فاطمه دهقانی تفتی(نویسنده مسئول)، محمود طاووسی، شهین اوجاق علی زاده، تورج عقدایی
تاریخ دریافت مقاله : زمستان 95
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : بهار 96

چکیده

آقا سیداحمد رضوی مشهور به ادیب پیشاوری یکی از شاعران توانای اهل مشروطیت است؛ سبک شناسی شعر ادیب نشان میدهد که او اشعار خود را در بیست و نه وزن سروده است بیشترین بسامد اوزان متعلق به بحر رمل و کمترین آن مربوط به بحر سریع است در قوافی اشعار بیشتر حرف «ش» و «ر» در جایگاه روی قرار دارد و تقریباً 44-88درصد اشعار دارای ردیفند و ردیف با افعال ربطی بسامد بالاتری دارد. ادیب اغلب ازترکیبات کهن استفاده کرده و به اساطیرو لغات شاهنامه ای توجّه بسیار دارد. از لحاظ زبانی به شیوه سبک خراسانی شعر سروده است.تشبیه در اشعار او بیشترین بسامد و مجاز مرسل کمترین بسامد را دارا هستند و آرایه های پرکاربرد شعر ادیب عبارتند از: تکرار، جناس، مراعات نظیر، تضاد واغراق و... .

کلمات کلیدی
اديب پيشاوري , سبکشناسي , موسيقي , زبان , صنايع لفظي , بسامد

• ادبيات معاصر، ياسمي، رشيد، (1352)، چاپ دوّم، تهران انتشارات ابن سينا.
• آشنايي با عروض وقافيه، شميسا، سيروس ،(1378) چاپ پانزدهم، تهران، رامين.
• آينهدار طلعت يار، ابوالحسني منذر، (1381)، تهران: عبرت.
• با چراغ و آينه شفيعي کدکني، محمدرضا، (1390)، تهران انتشارات سخن، تهران.
• بيان، کزازي، مير جلال الدين، (1375)، تهران.
• بیست مقاله ،قزوینی،محمد،(1370) تصحیح عباس اقبال و پورداوود ،چاپ دوم تهران: دنیای کتاب
• جواهر البلاغه، هاشمي، احمد (1393)، جلد دوم،ترجمه حسن عرفان ، چاپ پانزدهم، قم
• درآمدي بر عروض و قافيه در شعر فارسي، عقدايي، تورج، (1385)، زنجان، انتشارات نگارين.
• ديوان اشعار، اديب پيشاوري، سيد احمد، (1362)، تصحيح عبدالرسولي، علي، تهران، انتشارات نوين.
• سبکشناسي، بهار محمدتقي، (1384)، چاپ هشتم، تهران: انتشارات اميرکبير.
• موسيقي شعر، شفيعي کدکني، محمد رضا، (1376)، تهران، انتشارات آگه.