فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 8، شماره 1، بهار 94 ، شماره پی در پی 27

کارکرد رنگ در محتوا و فرم غزل سنایی

صفحه (0 - 0)
فاطمه کلاهچیان(نویسندۀ مسئول) ، فاطمه نظری فر
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده

یکی از مؤثّرترین ابزارهای آفرینش هنری- ادبی، رنگ است. با آنکه حضور این عنصر در گذشتۀ ادبیات فارسی، گوناگونی امروزه را دارا نبود؛ امّا همواره نقشی مهم و تعیین کننده، در القای مفاهیم به مخاطب و تصویرسازیهای ادبی؛ بویژه در حوزۀ شعر داشته است. بررسی میزان و نحوۀ کاربرد انواع رنگ در شعر کهن و معاصر، کوششی است راهگشا برای ورود به دنیای عواطف و اندیشه های شاعران و نیز آگاهی از کیفیت چیرگی آنها در استفاده از شگردهای فرمی و ادبی. براساس همین اهمّیت، هدف مقالۀ حاضر، تحلیل کارکرد محتوایی و بلاغی انواع رنگهای بکار رفته در غزلیات سنایی است؛ چهره ای که در چندین جریان ادبی - شعری ایران، آغازگر است و بررسی غزل او از این منظر، میتواند به شناسایی بخش مهمّ دیگری از ذهنیات و ویژگیهای شعریش بینجامد. سنایی رنگ را بیشتر در بافت موضوعی- معنایی عاشقانه به کار میبرد. پربسامدترین رنگها در شعر او به ترتیب عبارتند از سیاه، سرخ، سفید و زرد. پرکاربردترین شیوه های بلاغی- تصویری نیز که سنایی در این زمینۀ موضوعی از آنها بهره میگیرد، تشبیه و استعاره هستند.<-h5>

کلمات کلیدی
رنگ , محتوا , فرم , تصویر , غزل سنایی