فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 8، شماره 1، بهار 94 ، شماره پی در پی 27

ادبیات تراجم نگاری در متون تاریخی عصر صفویه

صفحه (0 - 0)
جهانبخش ثواقب
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده

چکیده

تراجم نگاری یا ادبیات شرح حال نویسی یکی از اشکال تاریخ نگاری اسلامی است و به بیان و شرح حال گروههای مختلف اجتماعی میپردازد. این شکل از تاریخ نگاری در دوره صفویه در مفهوم اصلی آن اندک است و مورخان رسمی کمتر به آن مبادرت کرده اند. با این وجود، در آثار نسب نامه نویسی ، شرح حال نگاری، تذکره نگاری، ایل نگاری و تواریخ محلّی این دوره آگاهیهای شرح حالی آشکارا آمده است. افزون بر اینها، در تاریخچه ها و تواریخ عمومی این عصر نیز میزان قابل اعتنایی از آگاهی های تراجم احوال نام آوران و طبقات مختلف یافت میشود. از مجموع این آگاهی ها میتوان تصویری از اصناف، طبقات و شخصیت های مختلف جامعه ارائه داد و نوعی تاریخ اجتماعی این دوره را بازسازی کرد. رویکرد متون تراجم تا پیش از صفویه بیشتر به سوی طبقات مذهبی بوده است. اما در دورۀ صفویه به همه طبقات مؤثّر در درون یک دولت توجه شده است. در این مقاله، تراجم احوال و تطورات و رویکردهای آن در متون تاریخی عصر صفویه تحلیل شده و طبقات مختلفی را که مورد توجه قرار داده اند، دسته بندی و بررسی نموده است.

کلمات کلیدی
صفویه , متون تاریخی , تراجم¬احوال , رجال دولت.