ماهنامه علمی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 15، شماره 8، آبان 1401 ، شماره پی در پی 78

بازتاب اومانیسم در رمانهای ماه کامل میشود و ترلان از فریبا وفی

صفحه (187 - 199)
زیبا ملک‌زاده دیلمقانی ، ناصر ناصری کهنه شهری (نویسنده مسئول)، شهریار حسن‌زاده
تاریخ دریافت مقاله : شهریور 1400
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : آذر 1400

چکیده

زمینه و هدف: در بین آثار ادبی، داستان بهترین بستر را برای انتقاد نویسنده فراهم میکند. رمانهای «ترلان» و «ماه کامل میشود»، توجه جامعه را بسوی واقعیاتی که از نظر ما دور مانده اند، جلب میکنند. این رمانها سعی در نشان دادن ارزش و کرامت انسانی دارند و تلاش میکنند هویت ازدست رفته بشر را به او یادآوری کنند.

روش مطالعه: این پژوهش برآنست که رمانهای مذکور را براساس مؤلفه های انسان محور اومانیستی تحلیل کند. در این راستا با شیوه توصیفی- تحلیلی به بررسی مباحثی همچون خردگرایی[1]، تنهایی[2]، واقعگرایی[3]، عدم محدودیت به جغرافیای خاص[4] (یا مدینۀ فاضله)، روابط انسانی[5]، و انتقاد از سنت و برخی مفاهیم دیگر میپردازد.

یافته ها: با توجه به اینکه اومانیسم مکتبی است با تکیه و تأکید بر برتری انسان و لزوم خودباوری و ایمان به قدرتهای درونی، و از طرفی اندیشه های اومانیستی همیشه دغدغه ای برای هنرمندان و نویسندگان بوده است، تمامی مؤلفه های اومانیستی در هر دو رمان مشاهده شد.

نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاکی از آنست که تقریباً تمامی مؤلفه های اومانیستی، در هر دو رمان بعنوان دغدغه های بنیادی نویسنده دیده میشود؛ همچنین نویسنده توانسته است این دغدغه ها و مفاهیم را در قالب روابط بین فردی شخصیتها و درضمن صحنه پردازی و شخصیت پردازی نشان دهد.

کلمات کلیدی
اومانیسم , داستان , فریبا وفی , ماه کامل میشود , ترلان

• آسیا دربرابر غرب، شایگان، داریوش (1356). تهران: امیرکبیر.
• انسانگرایی در شعر شاملو، باقی نژاد، عباس (1387). ارومیه: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
• اومانیسم، دیویس، تونی (1378). ترجمۀ عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
• پیامهای جهانی عطار برای مشکلات فکری انسان معاصر، قبادی، حسینعلی و همکاران، (1390) پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، (11) 3، صص 87-110.
• ترلان، وفی، فریبا (1396). تهران: نشر مرکز.
• تطبیق جنبشها و مکتبهای ادبی اروپا با ادبیات معاصر، فلاحت خواه، فرهاد و عدل پرور، لیلا (1398). تهران: آیلار.
• جامع الحکمتین، قبادیانی، ناصرخسرو (1341). تصحیح هانری کربن و محمد معین، تهران: مرکز فرهنگی ایران و فرانسه.
• چشم اندازهای اومانیستی در عرفان ایرانی، شریفیان، مهدی (1394). فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطوره-شناختی، (39) 11، صص 161-198.
• رئالیسم و ضدرئالیسم در ادبیات، پرهام، سیروس (1345). تهران: نیل.
• ماه کامل میشود، وفی، فریبا (1392). تهران: نشر مرکز.
• مروری نظری بر مفهوم تنهایی از منظر رویکردهای روانشناختی، موسویان، الهام (1399). مجلۀ رویش روانشناسی، شمارۀ 9، صص 195-204.
• مقایسه ای تاریخی در تحول عقلگرایی و انسانگرایی در شرق و غرب، فرهنگ، ارشاد (1383). مجلۀ جامعه-شناسی ایران، (1) 5، صص 146-159.
• مکتبهای روانشناسی و نقد آن، شکرشکن، حسن و دیگران (1377). تهران: سمت.
• نقد و بررسی اومانیسم جدید، حسنی، سیدعلی (1392) مجلۀ معرفت فلسفی، (3) 10، صص 115-144.