فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 11، شماره 1، بهار 97 ، شماره پی در پی 39

مهارتهای فردوسی در رابطه ساختاری ِزبان _درونمایه ،بررسی موردی:‌‌ داستان سیاوش

صفحه (187 - 205)
سید فرزین رسائی، حسنعلی عباسپور اسفدن(نویسنده مسئول)
تاریخ دریافت مقاله : بهار 1396
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : بهار 1396

چکیده
یافتن پیوندی منسجم بین برون (صورت) و درون (محتوی) ،که تلاشی ادیبانه و زبانشناسانه است،در مطالعات هنری و ادبی ایران ،با بهره گیری از اصول شعر ارسطو،نظر بلاغیونی ساختگرا چون عبدالقاهر جرجانی ،صورتگرایان روس و شیوه های نو در مطالعات ساختارشناسانه و روانشناسی ، همواره وجود داشته است شاهنامه ، اثر برجسته حماسی - کلاسیکِ زبان ارجمند فارسی است . سیاوش، یکی از زیباترین غمنامه های شاهنامه ،ایران و جهان است. سیاوش از لحاظ انسجام ساختاری ، هماهنگی صورت ودرونمایه ، وجود انواع کشمکش در داستان ، رابطه علی میان حوادث ، شخصیت پردازی ، لحن راوی در تناسب با حوادث ، یک داستان تمام عیار است ؛در عین اینکه ، زبان و واژه ها در خدمت نظم حماسیند ، کارکرد هنری خود را به بهترین شکل انجام میدهند. این پژوهش، به تعریف رابطه بین صورت زبانی و درونمایه داستان سیاوش میپردازد. تحقیق ، میگوید که ،از نظر ساختاری بین درونمایه داستان و صورتِ زبان وبیان ،رابطه ای مشخص برقراراست . این رابطه از طریقِ توصیف لایه های مختلف آوایی ، واژگانی ،نحوی ، معنایی و کاربردی ممکن میباشد.

کلمات کلیدی
شاهنامه , سیاوش , ساختار , صورت , زبان , درونمایه

• ارسطو و فن شعر.زرین کوب ،عبدالحسین.(1393).تهران،امیرکبیر.
• از معنا تا صورت.محبتی،مهدی.(1388). تهران،سخن.
• تن پهلوان و روان خردمند.مسکوب،شاهرخ.(1389)تهران،طرح نو.
• در آمدی بر اندیشه و هنر فردوسی .حمیدیان،سعید.(1387).تهران،ناهید.
• سبک شناسی،نظریه ها،رویکردهاوروش ها.فتوحی،محمود.(1390). تهران،سخن.
• سیری در ساختار داستان.جمالی،زهرا.(1385) تهران،همداد.
• شاهنامه به کوشش جلال خالقی مطلق. فردوسی،ابوالقاسم(1394). جلد یک،بخش یکم،تهران،سخن.
• هنر داستان نویسی،یونسی،ابراهیم.(1351) تهران،امیرکبیر
• هنرنویسندگی خلاق.زیگلر،ایزابل(1368). ترجمه خدادادموقر.تهران،پانوس.
• مجله:
• اکبری،منوچهر.(1390).فردوسی پژوهی(مجموعه مقالات گروهی از نویسندگان)دفتر اول،تهران،خانه کتاب،(سوگ نامه سیاوش فاطمه کوپا)
• انصاری،محمدباقر.(1386).بررسی روایی و ساختاری داستان سیاوش.علوم ادبی.تابستان 86،شماره4،ص85-104.
• حاج نوروزی،ندا.(1392).تحلیل تصاویر داستان سیاوش بر اساس نظریه ی فرای،تاریخ و ادبیات.بهار و تابستان 92،شماره 72،ص71-86.
• حامی الاحمدی،نیلوفر.(1393).بررسی تغییرات زبانی در سیاوش. رشد آموزش و ادب فارسی.بهار93،شماره109،ص61-63.
• دادگران ،سید محمد و ناصرزاده ،هانا.(1390)بررسی چگونگی نمادهای ارتباطی در سیاوش،فرهنگ ارتباطات،تابستان 90،شماره 2،ص49-76.
• زارعی،فخری.موسوی،سید کاظم.(1394)شخصیت پردازی با رویکرد روانشناختی در داستان سیاوش،کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی،بهار و تابستان 1394،شماره30،ص 67-102)
• سمیعی،احمد.(1378). ((عناصر تراژدی در داستان سیاوش ))،ادبیات داستانی،ش50،ص67-77 .
• موسوی ،سیدکاظم ؛زارعی ،فخری.(1387).((بررسی عنصر کشمکش در داستان سیاوش ))،نقدادبی،ش3،ص 165-192 .
• نبی لو،علیرضا.(1389).بررسی چهار داستان با ساختار روایی مشابه بر اساس نظریه تودوروف.پژوهش های ادبی. پاییز و زمستان 89،شماره 29-30،ص167-191.
• نصرالهی،یدالله .جنگلی،عاطفه.(1392)بررسی روان شناختی داستان سیاوش،زبان و ادب فارسی،بهار و تابستان 92،شماره 227،ص137-162)