فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 7، شماره 1، بهار 93 ، شماره پی در پی 23

شاعران دانشگاه تهران و جایگاه آن ها در ادبیات معاصر

صفحه (133 - 148)

تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
موضوع شاعران دانشگاهی درایران مربوط به آن دسته از شاعرانی است که پس از تأسیس دانشگاه تهران به عنوان استاد در دانشگاه مشغول بوده اند. بهار به عنوان پدر شعر دانشگاهی، آغازگر این جریان است و پس از او شاعران بسیاری تا امروز ظهور کرده اند که در مسیر این جریان، تفاوتها و تحولاتی نیز در طی زمان به وجود آمد. به جهت این تفاوتها و ایجاد فاصله شعری از جهات گوناگون و معرفی و بررسی کاملتر آنها، شاعران به سه نسل تقسیم شده اند. شخصیتهایی مثل بهار، رعدی، حمیدی، خانلری، صورتگر و ... در نسل اول، مصفا، شفیعی، اوستا و ... در نسل دوم و شاعرانی چون قیصر امین پور، سید حسن حسینی، محمد رضا ترکی، صابر امامی، محمد رضا روزبه، امید مجد، حسن دلبری و ... (از دانشگاه تهران و دیگر دانشگاهها) در نسل سوم قرار گرفته اند.در این مقاله شاعران در نسل اول و دوم بررسی میشوند و شاعران نسل سوم مقاله ای جداگانه را به خود اختصاص داده اند.ویژگیهای شعری نسل اول نسبت به نسل دوم و سوم، با توجه به پیروی از گذشتگان در زبان و شکل و تا حدودی مضمون، کهن گراتر است و نسل دوم کمی از محدوده خط کشیده شده گذشتگان پا فراتر نهادند و از موضوعات روز و قالب نیمایی استفاده کردند. نسل سوم، هم در شکل و فرم و هم در مضمون نسبت به دو نسل پیش، جدیدتر و متفاوتتر عمل کردند که این امر نشاندهنده سیر و حرکت و پویایی اشعار شاعران دانشگاهی رو به جلوست.در مجموع شاعران دانشگاهی سعی بر حفظ اصالت ادبی و در عین حال پیوند با زمان و زبان عصر خود داشته و دارند؛ به همین جهت جایگاه آنها در ادبیات معاصر همدوش غیر دانشگاهیان و گاه پیشتر از آنهاست.

کلمات کلیدی
شاعران دانشگاهی , سبک , جایگاه , سنّت , تجدّد , زبان , فکر , نوآوری