فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 8، شماره 2، تابستان 94 ، شماره پی در پی 28

اندوهگرایی مشخّصۀ سبکی غزل شهریار، همراه با مقایسه این ویژگی در غزلهای سعدی و حافظ

صفحه (0 - 0)
علی آزادمنش
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده

چنین بنظر میرسد که انتخاب هنرمندانۀ اوزانِ عروضی، توأم با لحنِ عاطفی، غمگنانه و اندوه آمیز، میتواند در جذّابیت و دلنشینی شعر، رابطه تنگاتنگی داشته باشد.

این پژوهش در سه محور الف) غزل شهریار و گنجینۀ ادب کلاسیک ب) وزن عروضی ج) بسامد واژههای اندوه آمیز در غزل شهریار بعنوان مشخّصۀ سبکی، شکل گرفت. در محور اول، نگارنده به این مهم دست یافت که نوع نگاه شهریار در غزلهایش، نگاهی منفعلانه و عاطفی، و شعرش آینۀ صیقلی شخصیّت ظاهری و باطنی اوست؛ و در محور دوّم، تمامی غزلهای شهریار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بسامد بیشتر بحر رمل در غزل او، بر دو شاعر دیگر (حافظ و سعدی) تأمل برانگیز بود که میتواند نشان دهندۀ لحن غم انگیزتر غزلیاتش باشد.

در محور سوّم، نگارنده با انتخاب پنجاه غزلِ آغازین دیوانِ هر شاعر، تلاش کرده است با آمار و ارقامِ دقیق، نشان دهد که لحن کلام شهریار، بعنوان شاخصۀ سبکی، مخصوص بخود اوست و سخنش، سخنِ دلست که از عمقِ جان و روح بسیار حسّاس و پرشور او مایه گرفته و شعرش را اندوه آمیز ساخته است.

کلمات کلیدی
غزلیات شهریار , بسامد اوزان , لحن اندوه آمیز , مشخّصۀ سبکی , غزلیات حافظ , غزلیات سعدی