ماهنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 13، شماره 7، مهر 1399 ، شماره پی در پی 53

بررسی سبک نگارش عامیانه معاصر بر مبنای سوگ در کارت نوشته های غرب کشور (با تکیه بر سوگ نوشته های لرستان)

صفحه (205 - 222)
فریبا ولی پور عالم ، مسعود سپه وندی (نویسنده مسئول)، علی حیدری
تاریخ دریافت مقاله : آبان 1398
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : دی 1398

چکیده

شعر و نثر زبان فارسی تمام لایه های زندگی مردم ایران را فرا گرفته و با فرهنگ مردم مناطق مختلف با هر لهجه و گویش محلی کاملا عجین شده است .در مناطق مختلف جغرافیایی بنا به عادات و آداب خود، از لحظه ای که یکی از افراد خانواده از دست داده میشود ، بازماندگان برای بیان عواطف و احساسات خود در فراق فرد متوفی به ادبیات متوسل شده و عباراتی شاعرانه و پرسوز و گداز را بر زبان جاری میکنند.در چاپ اعلامیه های ترحیم، حضور اشعار و عبارات ادبی بسیار پررنگ است و در حقیقت این سوگ نوشته و گورنوشته ها به نوعی بیانگر احساسات درونی بازماندگان هستند. اعلامیه های ترحیم مناطق مختلف ایران جلوه گاهی زیبا از اشعار پرسوز و گداز زبان فارسی هستند و در حقیقت جزیی از نامه های عاطفی به حساب میایند. آنچه که در این پژوهش بدان پرداخته میشود جنبه فکری سبک شناسی و مضامین عمده این اشعار و عبارات ادبی سوگ نوشته ای در غرب کشور با تکیه بر اعلامیه های ترحیم چند سال اخیر در استان لرستان است. با این فرضیه که اشعار بومی منطقه، سوگ نوشته ها را تحت تاثیر قرار داده اند و تمام سوگ نوشته های این منطقه دارای تنوع فراوانی در مضمون هستند که ریشه در فرهنگ غنی مردم منطقه دارد. بررسی این بعد از ادبیات معاصر و چگونگی سبک نگارش و بیشترین مفاهیم مورد نظر در این اعلامیه ها اساس این پژوهش میباشد. روش کار در این مقاله شیوه تحلیلی توصیفی است وازجمله مهمترین نتایج به دست آمده تنوع فراوان کارت نوشته ها هم از نظر اشعار و عبارات ادبی و هم از نظر مضامین موجود در آنهاست و نیز تاثیرپذیری این دست کارت نوشته ها از فرهنگ و ادبیات بومی منطقه نکته قابل توجه در کارت نوشته های لرستان است.

کلمات کلیدی
ادبیات معاصر , سوگ نوشته , اعلامیه ترحیم , لرستان

• - قرآن کریم
• - نهج البلاغه
• -- کشف الغمه فی معرفه الائمه، اربلی ع،1421..ج 2.نش
• - العقد الفرید، اندلسی ، احمد بن محمد بن عبدربه (بی تا) ،تحقیق : عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی
• - فرهنگ کنایات سخن، انوری ، حسن،. 1383. تهران: نشر سخن
• - دیوان کامل ایرج میرزا، ایرج میرزا، 1356، تهران: انتشارات گلشن.
• - فن نثر در ادب فارسی،خطیبی ، حسین ، 1386 ،تهران ، زوار
• - لغت نامه دهخدا ،دهخدا ، علی اکبر،1373..تهران: دانشگاه تهران
• - المفردات فی غرایب القرآن راغب اصفهانی ح.1404، تهران: دفتر نشر الکتاب
• - بومیان دره مهرگان، رحیمی، رستم، 1379، ج اول ، کرمانشاه، نشر ماهیدشت
• - دیوان خاقانی شروانی.سجادی ، سیذ ضیاالدین،.1385. چاپ هشتم.تهران: نشر زوار.
• - سیمای زن در فرهنگ ایران،ستاری ، جلال ، 1375 ، تهران : نشر مرکز .چاپ دوم
• - عقاید و رسوم خراسان بزرگ،شکورزاده،ابراهیم،1363، تهران:سروش.
• - وسایل الشیعه ، شیخ حر عاملی ، محمد بن حسن ،1104 ق ، قم ، موسسه آل البیت ، نشر ستاره
• - تفسیر المیزان.طباطبایی مح.1374. ترجمه محمد باقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی حوزه علمیه.
• - فرهنگنامه شعری ( بر اساس آثار شاعران قرن سوم تا یازدهم هجری) عفیفی، رحیم 1376، تهران ،سروش
• - فرهنگ کیان (فرهنگ و واژه نامه لکی کیانی کولیوند.).1389.خرم آباد: سیفا.
• - دائره المعارف فارسی ، مصاحب ، غلامحسین،1387 ، چاپ چهارم ، تهران ، امیرکبیر
• - بهشت جاودان، ،محمدی نیا، اسدالله ، 1394 ،قم، انتشارات سبط اکبر
• - بحارالانوار، مجلسی محمد باقر،1386.ج 93.تهران: نشر کتابچی.
• - مستدرک الوسایل، نوری طبرسی ، میرزا حسین 1408، ، ج 15
• - سوگ سرایی و سوگ خوانی در لرستان ،موسوی، سیامک ، 1380 ، خرم آباد ، نشر افلاک
• - حماسه ملی ایران، نولدکه،تئودور،1384، ،ترجمه بزرگ علوی،تهران:نشر سپهر
• - کنزالعمال فی سنن القوال و الافعال ، هندی ، علا الدین ، 1413 ق ،تصحیح : صفوه سقا، بیروت ، موسسه الرساله
• - دوره پیش از تارخ در جنوب غربی ایران، هول، فرانک،1352، ترجمه اسکندر امان الهی، خرم آباد ، نشر فرهنگ و هنر لرستان
• - چشمه روشن، یوسفی ، غلامحسین ، 1370، تهران ، انتشارات علمی
• - آیین به خاک سپردن مرده و سوگواری آن، بلوکباشی، علی،1344، نشریه ی پیام نوین: شماره ی 9
• - خاقانی در قلمرو مرثیه،غنی پور ملکشاه ا، محسنی م، خسروی س.1395،شماره 80سال 24 نشریه زبان و ادبیات فارسی