ماهنامه علمی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 13، شماره 11، بهمن 1399 ، شماره پی در پی 57

بررسی انواع استعاره از نظر دستوری و ساختمانی در اشعار سیمین بهبهانی براساس الگوی خسرو فرشیدورد

صفحه (21 - 50)
مونا سادات عقیلی ، محمود طاووسی (نویسنده مسئول)، امیرحسین ماحوزی
تاریخ دریافت مقاله : دی 1397
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : بهمن 1397

چکیده

استعاره به عنوان یکی از مهمترین صوربیانی در بین همۀ ملتها، بخش مهمی از بررسیهای اهل ادب و زبانشناسان را به خود اختصاص داده است.محدودۀ شناخت و بررسی این صورت ادبی را در شکل کلاسیک آن باید در آراء قرآن شناسان و مفسران، متکلمین و شعر شناسان عرب و در شکل جدید و معاصر آن در نظریات زبانشناسان جستجو نمود.

از سوی دیگر، استعاره پیوندی ناگسستنی با دیگر فنون بیانی و ادبی دارد، این فن بیانی ، از یکسو با تشبیه و از سوی دیگر با مجاز کنایه مرتبط است. اما ارتباط این صور خیال با دستور و نقشهای دستوری نکتۀ مهم دیگری است که از سوی ارباب فن پنهان مانده است، تا کنون تنها خسرو فرشیدورد در جلد دوم کتاب دربارۀ «ادبیات و نقد ادبی» خویش به نقشهای دستوری تشبیه و استعاره اشاره کرده اند.

در این پژوهش سعی شده ضمن بررسی و نقد فقدان مباحث دستوری در استعاره ، ارتباط انواع استعاره با دستور و نقشهای دستوری مورد کنکاش و نقد و تحلیل قرار گیرد و نقشهای دستوری انواع استعاره در اشعار سیمین بهبهانی استخراج و تحلیل گردد

کلمات کلیدی
استعاره , سیمین بهبهانی , نقش دستوری , خسرو فرشیدورد

• استعاره و شناخت ( 1379) قاسم زاده، حبیب الله ، تهران: فرهنگان
• - بیان (1381) شمیسا ، سیروس ، چاپ نهم ، تهران: انتشارات فردوس
• - دربارۀ ادبیات و نقد ادبی (1363) فرشیدورد،خسرو ، تهران: انتشارات امیر کبیر .
• - دستور امروز، ( 1348 ) فرشید ورد، خسرو؛ تهران: بینتا.
• - زیبا شناسی سخن(بیان) (1385) کزازی، میر جلال الدین ، چاپ هفتم، تهران: نشر مرکز.
• - شعرو عناصر شعری (1371) پرین،لارینس ،ترجمۀ غلامرضا سُگلی،تهران:سعیدنو.
• - صورخیال در شعر فارسی ( 1358) شفیعی کدکنی، محمد رضا ، تهران: آگاه .
• - گفتارهایی دربارۀ دستور زبان (1378) فرشیدورد،خسرو ، تهران: انتشارات امیر کبیر .
• - فنون بلاغت و صناعات ادبی (1389) همایی ، جلال الدین ، چاپ اول. تهران: اهورا.
• - معانی و بیان، (1385) احمد نژاد، کامل؛ تهران: زوّار.
• - Bradford, Richard (2007) stylistics, routledge, London and New York.
• - Perrin, laurance (2006) literature,jungle publications.