%0 Journal Article
%T معرّفی نسخ خطّی رساله منقبه الجواهر یا مستورات و بررسی محتوای آن
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Meysam Ahmadi
%D 2025
%\ 2024/09/30
%N 108
%V 18
%P 223-235
%K Manqabat al-Jawahir
%K  Masurat
%K  Mir Seyyed Ali Hamedani
%K  Heydar Badakhshi
%K  Sufism
%X زمینه و هدف: کتاب «منقبه الجواهر» یا
«مستورات» یکی از دو منقبت‌نامه ‌ای است که درباره زندگی و کرامات عارفِ مشهور قرن
هشتم هجری، میرسیّد‌علی همدانی (۷۸۶ – ۷۱۴ هـ.ق)، نگاشته شده است. نویسنده این کتاب گرانسنگ، یکی از
مریدانِ «سیّد‌عبداللّه برزش آبادی» ‌بنامِ «حیدر بدخشی» است. این رساله پس از
تذکرۀ «خلاصه المناقب» اثر «نور‌الدین جعفر‌ بدخشی»، ارزشمندترین مرجع در شناخت
احوال و اندیشه های میر‌سیّد‌علی همدانی است. این مقاله میکوشد تا به ‌اختصار، به
بررسی محتوا و تحلیلِ سبک‌شناسانه و معرّفی نسخه های خطّی موجود از این کتاب بپردازد.

روش: این پژوهش به ‌لحاظ هدفْ کاربردی و
از‌نظر رویکردِ پژوهش در ارائه گزارشِ یافته ها و نتایج از نوع توصیفی ـ تحلیلی و
جامعه آماریِ پژوهش آن، نسخ خطّی موجود از «منقبه الجواهر» یا «مستورات» یا تصاویر
آن در کتابخانه های ایران است.

یافته ها: نثرِ مستورات مرسل و ساده
است و محتوای آن بی‌تکلّف و تصنّع بیان میشود. بکارگیری اصطلاحات، عبارات و احادیث
عربی، و نیز اشعار فارسی در آن متعادل است. نویسنده اش کوشیده تا‌‌آنجاکه ممکن است
از موضوع، منحرف نشود و به آن وفادار بماند، امّا به نسبت خلاصه المناقب بیشتر به
نَقل کرامات میپردازد و از دقّت زمانی و توالی منطقی کمتری بهره میگیرد.

نتیجه گیری: باآنکه رساله
مستورات پس از خلاصه المناقب و به تقلید از آن نوشته شده است، حاویِ مطالبی تازه و
حکایاتی شگرف درباره میرسیّدعلی همدانی است که خودِ نویسنده، بی‌واسطه از خلفا و مریدان
آن عارف شهیر شنیده است. تذکرۀ منقبه الجواهر یا مستوراتِ حیدر بدخشی، هرچند به
لحاظ ترتیب زمانی، پس از خلاصه المناقب نورالدین‌ جعفر بدخشی قرار میگیرد، در برخی
قسمتها ‌به لحاظ رعایت اصول و موازین منقبت‌نامه نویسی بر آن پیشی میگیرد.
%U https://bahareadab.com/article_id/1799