%0 Journal Article %T درآمدی بر تحلیل مضامین برجستۀ طنز موقعیت در آثار نویسندگان معاصر ایران (با تکیه بر سه نویسنده) %J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A Ghahreman Nikrosh %A Hafez Sadeghpour %A Zahra Zareei %D 2025 %\ 2024/06/20 %N 106 %V 17 %P 235-255 %K Situational humor %K fiction %K drama %K Characterization %X زمینه و هدف: طنز یکی از گونه های ادبی بااهمیت در دورۀ معاصر است که به دو نوع کلامی و غیرکلامی تقسیم میشود. طنز موقعیت یکی از انواع طنز غیرکلامی است که برگرفته از تصویرها، تصورها و مفاهیم است که میتواند آمیزه ای از رفتار، موقعیت، صحنه و گفتار باشد؛ اما محوریت در این‌گونه طنز بر موقعیت ایجادکنندۀ آن استوار است. طنز موقعیت جایگاه ویژه ای در ادبیات داستانی و نمایشی دارد. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی طنز موقعیت در شش اثر داستانی و نمایشی از جواد مجابی، محمود اعتمادزاده و بهمن فرسی پرداخته شده است که در هر دو حوزه نمایشنامه و داستان فعالیت داشته اند. مسأله اصلی پژوهش این بود که انواع موقعیتهای طنز آمیز و زمینه های ایجاد آنها، شگرد های به کار گرفته شده در این راه و بازتاب اجتماعی آنها مورد بررسی قرار گیرد تا وجوه اشتراک و تفاوت این دو حوزه تبیین و مقایسه شوند. روش مطالعه: این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی ، زمینه های ایجاد طنزموقعیت در آثار نمایشی و داستانی نویسندگان مورد نظر را بررسی میکند تا وجوه اشتراک و تفاوت آنها در این زمینه تبیین و مقایسه شود. یافته ها: با مطالعۀ این آثار، رگه های طنز موقعیت را در آنها مشاهده کردیم که با ایجاد تصاویر گوناگون و فضای آمیخته از واقعیت، با مخاطب ارتباط برقرار میکنند و علاوه بر نشان دادن معضلات جامعه در زمینه های گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ...زمینه‎‎‌های سرگرمی و تفریح را برای خواننده فراهم میکنند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان میدهند که مضامین ساخت طنزموقعیت در حوزه رفتار در داستانها از بسامد بالاتری نسبت به سایر مضامین برخوردار است و پس از آن شخصیت پردازی مورد توجه بیشتر نویسندگان بوده است. همچنین نویسندگان از حوزه وسیعتری از این شگرد ها در داستانها نسبت به نمایشنامه ها سود جسته اند. %U https://bahareadab.com/article_id/1769