%0 Journal Article
%T ترجمه گرترود بل از غزلیات حافظ: خوانشی صوفیانه یا غیر صوفیانه
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Fatemeh Saeedi
%A Leila Hashemian
%D 2024
%\ 2024/01/30
%N 102
%V 17
%P 45-70
%K Hafez
%K  Gertrude Bell
%K  Hafez
%K  Sufi reading
%K  translation.
%X زمینه و هدف: اشعار حافظ شهرتی جهانی
در بین محققان و شاعران دارد و بسیاری از پژوهشگران را شیفته خود کرده است. گرترود
بل، سیاح و خاورشناس نیز یکی از این شیفتگان است. بل، پس از آشنایی کوتاهی با زبان
و ادبیات فارسی، شیفته فرهنگ و زبان فارسی شد و ارتباطی عمیق و ناگسستنی با خواجه
شیراز پیدا کرد و از این رهگذر به ترجمه چهل و دو غزل و یک رباعی از حافظ روی
آورد. بل معتقد بود، کلام و اندیشه حافظ برای خوانندگان غربی، بهره معنایی متفاوتی
با آنچه خوانندگان شرقی از آن دریافت
میکنند، دارد و اخلاقیات روزگار حافظ با
نظام اخلاقی دوران ما تفاوت دارد و اینکه آداب و سلوک شرق قرابت چندانی با غرب
ندارد و دیگر اینکه انعکاس و آینگی هر باور و عقیده ای از دیوان حافظ، به خوانش
خوانندگان بستگی دارد و احتمالاً هر خواننده به نتیجه متفاوتی دست مییابد. از
آنجایی که گرترود بل در تعلیقات و شرح خویش از شعر حافظ، گهگاه به سخنان ضدونقیض
میپردازد و در مواردی موضع خویش را در خصوص برداشت صوفیانه یا غیر صوفیانه از
غزلیات حافظ مشخص نمیکند، از این روی، در این پژوهش بر آن شدیم تا طبق الگوی هفت فن ترجمه آندره لفور، به بررسی
این موضوع بپردازیم.

روشها: این پژوهش به شیوه
توصیفی – تحلیلی انجام شده است .
نگارندگان سعی داشته اند با الگوی لفور، 15 غزل را از خوانش صوفیانه و غیر صوفیانه
از ترجمه بل به شیوه تحلیل محتوا و به روش کتابخانه ای، مورد بررسی قرار دهند که
با موضوع پژوهش، ارتباط بیشتری داشته و برای هدف این مقاله، مناسب تر بوده اند.

یافته ها: در ترجمه این غزل،
تعداد ابیات افزایش یافته و گویی مترجم در تلاش برای توضیح و تفهیم بهتر موضوع
بوده است.برخی از ابیات در ترجمه جابجا شده اند.

نتیجه گیری: برداشت بل از غزلیات و
خوانش در ترجمه اشعار حافظ، بیشتر خوانشی غیر صوفیانه بوده و تلاشی برای عرفانی و
صوفیانه نشان دادن اندیشه ی حافظ ندارد؛ .او همان معنای ظاهری را میپسندید و از آن
حظ وافر میبرد. در این 15 غزل مورد بررسی، بل در ترجمه 6 غزل، برداشتی صوفیانه داشته و در 9 ترجمه،
برداشت او از سخن حافظ غیر صوفیانه بوده است. خوانش بل از حافظ و غزلیاتش، طبق
گفته خودش، صوفیانه نیست و او را به عنوان یک معلم دینی معرفی نمیکند.


%U https://bahareadab.com/article_id/1695