%0 Journal Article
%T بررسی زبان و وجوه نوآوری در غزل دهۀ نود بر اساس شعر شاعران گمنام و کمنام
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Omid Majed
%A Zahra Hedayati Mateen
%D 2024
%\ 2024/01/28
%N 99
%V 17
%P 315-341
%K poetry
%K  contemporary
%K  14th century
%K  poet
%K  language
%K  innovation
%X زمینه و هدف: قالب شعری غزل همواره در شعر
فارسی از جایگاهی ممتاز برخوردار بوده است. در سدۀ چهاردهم، این قالب شعری، به
موازات دیگر انواع شعر، در جامعۀ ادبی امروز رشد کرد و بالید. تا کنون به
غزلسرایان نامدار دهه های پیشین بسیار پرداخته شده و غزل آنها از منظرهای مختلف
مورد بررسی قرار گرفته اما غزلسرایان بسیاری در سالهای پایانی سدۀ چهاردهم به
سرودن غزل پرداختند که شعرشان مغفول مانده و به ویژگیهای محتوایی و ظاهری آنها
توجهی نشده است. بررسی غزل شاعران گمنام و کمنام در این دهه موضوع و هدف اصلی این
پژوهش است. در این مقاله کوشیده ایم غزل این دهه را از جهت تأثیرگذاری بر مخاطب و
هنری ساختن کلام بر اساس دو شاخصۀ «زبان» و «وجوه نوآوری» که در مقالۀ «فرضیه ای
تازه دربارۀ مهمترین عوامل تاثیرگذار بر متون ادبی» نوشتۀ امید مجد، مطرح شده
است، بررسی کنیم. 

روشها: مستندات این پژوهش با ابزار مطالعۀ
کتابخانه ای و به روش تحلیل محتوا – که یکی از شیوه های متداول علمی‌ در
مطالعۀ کیفی است- فراهم شده است. بدین‌ترتیب که نگارندگان پس از مطالعۀ دقیق
دفترهای غزل، آنها را از منظر زبان و وجوه نوآوری تحلیل و بررسی کرده ‌اند. جامعۀ
مورد مطالعه، صد دفتر غزل منتشر شده در سالهای 1396 تا 1400 هجری شمسی است که در
انتشاراتهای گوناگون و برای اولین بار به چاپ رسید‌ه اند. 

یافته ها: غزل این
دوره از منظر دستور زبان، استواری زبان، غیرقابل جایگزین بودن کلمات، تناسب کلمات
و به اندازه سخن گفتن دارای نقاط قوت و ضعفی است. نوآوری در این غزلها نیز در وجوه مختلف مانند «مضمون‌سازی،
استفادۀ ظریف و پنهان از صنایع ادبی، استفاده از لغات و‌ ترکیب‌سازی، تصویرسازی و
نوآوری در صورت نوشتار شعر» جلوه گر شده است. 

نتیجه گیری: بیش از نیمی ‌از غزلها به ‌استحکام زبانی قابل قبولی دست یافته اند.
اما بعضی غزلها نیز به دلیل وجود اشکالات دستوری زیاد، دچار ضعف و سستی زبان
هستند. ابعاد نوگرایی نیز در غزل این
دوره از وسعت بالایی برخوردار ‌است اما برخی از این نوگراییها لزوما در خدمت کمال
شعر نیستند.
%U https://bahareadab.com/article_id/1691