%0 Journal Article
%T تحلیل جملات امری ساده و مرکب در غزلیات سعدی بر اساس نظریۀ کنش گفتار سرل
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Soodabeh Farrokhi
%A Nasrin Faghih Malek
%D 2024
%\ 2023/03/30
%N 94
%V 16
%P 177-193
%K Sa’adi
%K  directive Sentences
%K  Ghazal
%K  Speech Act
%K  John. R Searle
%K  Audience ology.
%X زمینه و هدف: هر گوینده ای در طلب نفوذ و تأثیر بر مخاطب خویش است و در این مسیر
روشی را برمیگزیند. آثار سعدی، بمثابۀ یکی از تواناترین گویندگان سخن پارسی، حاوی
دستورالعملهای متنوعی برای بیان مقصود است. در پژوهش حاضر، به مبحث کاربرد جملات
امری و چگونگی کاربرد آنها در غزل سعدی بر مبنای نظریۀ کنش گفتار سرل پرداخته شده
است.

روش مطالعه: این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. بدین منظور ابتدا
مبانی نظری کنش گفتاری سرل را بر مبنای پنج کنش ادعایی، تعهدی، بیانی، اعلامی، و
امری با مثالهای متناسب از غزل سعدی شرح داده، سپس بر کنش امری تمرکز کرده و نشان
داده میشود که سبک خاص سعدی در بیان جملات امری و بسامد و مخاطب آنها چگونه است. 

یافته ها: در یکصد غزل، که به شیوۀ تصادفی منظم انتخاب شد، تعداد 146 جملۀ
امری در 126 بیت وجود دارد. از مجموعه جملات امری تعداد صدویک جمله، ساخت مرکب
دارد. از صدویک جملۀ مرکب، شصت‌وپنج جمله همراه با «که» تعلیل یا معنای تعلیلی
است. از نظر مخاطب‌شناسی، این جملات امری خطاب به پنج دسته از مخاطبان گفته میشود.


نتیجه گیری: نظریۀ کنش گفتاری سرل در مورد جملات، با جملات سعدی در غزلیاتش
انطباق دارد. او با استفاده از ساختمان «جمله وارۀ پایه + «که» تعلیل + جمله وارۀ
پیرو» با بسامد زیاد به گونۀ خاص خود دست یافته است. در نتیجه گیری جنبی نیز معلوم
شد که بیشترین مخاطب جملات امری اختصاص به معشوق دارد.
%U https://bahareadab.com/article_id/1585