%0 Journal Article
%T بررسی سبک شناسانۀ منظومه های حماسی عصر مغول (مطالعۀ موردی غازان‌نامه و شهنامۀ چنگیزی)
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Seyyed Hassan Jamalizadeh
%A Khorshid Ghanbari Naniz
%A Majid Hajizadeh
%D 2024
%\ 2023/04/18
%N 94
%V 16
%P 69-93
%K Epic. Stylistics
%K  Epic poems of the Mughal era
%K  Ghazannameh
%K  Shahnameh Changizi
%X زمینه و هدف: منظومه ها و آثاری حماسی، که پس از شاهنامه و اغلب به پیروی، تأسی و
تقلید از آن در زمینه های دینی، پهلوانی و تاریخی سروده شده اند، از مآخذ و منابعی
هستند که کمتر مورد توجه فردوسی‌پژوهان و شاهنامه شناسان در عرصۀ مطالعات علمی
قرار گرفته اند؛ حال آنکه این آثار علاوه بر تأثرات فراوان در زمینۀ سبک زبانی،
ادبی و اندیشگی از اثر سترگ فردوسی، منبع بسیار مناسبی جهت نقد و ارزیابی میزان
موفقیت سرایندگان در تقلید از شاهنامه فردوسی نیز به حساب می‌آیند. هدف اصلی از
مطالعۀ پیش ‌رو بررسی و تحلیل غازان‌نامه و شهنامۀ چنگیزی، بعنوان دو شاهنامۀ
منظوم در دوران مغول، است که به تقلید از شاهنامه فردوسی سروده شده است. 

روش مطالعه: روش مطالعه در این جستار بصورت توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای مطالعات
کتابخانه ای و روش سندکاوی است. محققان در این پژوهش بمنظور ارائۀ دقیقتر سبک
ادبی، به تحلیل آماری هزار بیت از هر یک منظومه ها بصورت سامانمند پرداخته اند.

یافته ها: منظومه های غازان‌نامه و شهنامۀ چنگیزی در بحر متقارب به تقلید از
شاهنامه سروده شده است. هر دو شاعر سعی کرده اند با انتخاب وزن، لحن، مضامین و تا
حدودی توصیفات حماسی، در قالب درونمایۀ تاریخی، به روایتی حماسی بپردازند.

نتیجه گیری: در دو منظومۀ یادشده ویژگیهای زبانی مانند بکارگیری آواها، واج‌آرایی،
همحروفی، ویژگیهای ادبی چون تشبیه و کنایه و توصیفات حماسی تا حدود زیادی نشان‌دهندۀ
تقلید سرایندگان از شاهنامه فردوسی بوده است؛ گرچه بدلیل انتخاب موضوع تاریخی
(تاریخ ایلخانان و حاکمان مغول) و کاربرد لغات عربی، ترکی و مغولی و بهره گیری از
تشبیه در قالب تشبیه مفصل مرسل و بهره گیری اندک از استعاره، تنها میتوان گفت
تقلید از فردوسی بیشتر در جنبۀ وزنی و موسیقی کلام نمود بارزی دارد.
%U https://bahareadab.com/article_id/1580