%0 Journal Article
%T ایجاز نحوی در شاهنامه با بررسی جملات مرکب در جلد اول (مطالعۀ موردی: ناهمپایگی کانونی همراه با افزوده)
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Arezoo Shams
%A Shabnam Hatampour
%A Fereydoun Tahmasbi
%A Farzane Sorkhi
%D 2023
%\ 2022/09/13
%N 89
%V 16
%P 117-140
%K Shahnameh
%K  compound sentences
%K  focal inconsistency
%K  brevity
%K  omission
%X هدف
و زمینه: جمله بزرگترین واحد زبانی در ساختمان
زبان فارسی است که در رأس کلمه و گروه قرار میگیرد. در این مقاله با توجه به بخش
نحوی نظریۀ نقش و ارجاع، جملات مرکب در جلد اول شاهنامه بررسی میشود و به این
پرسشها پاسخ خواهد داد که آیا با بررسی جملات مرکب در شاهنامه میتوان ایجاز شاهنامه را ثابت
کرد؟ ساختمان
جملات مرکّب در بخش ناهمپایگی
کانونی همراه با افزوده، از چه الگویی پیروی میکند؟ 

روش مطالعه: این مقاله با
روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. در این
مقاله ابتدا از طریق محاسبۀ جدول مورگان، حجم نمونه در جلد اول تعیین شد، سپس
ابیات بصورت جداگانه در جدول مورگان قرار گرفت و قلمرو پژوهش به دست آمد.

یافته ها: جملات مرکب شاهنامه در سطح نحوی به ترتیب بسامد
از سه الگو بهره برده ‌است: الف) جملۀ پیرو در مصراع اول و پایه در مصراع دوم، ب)
جملات پایه و پیرو در یک مصراع، ج) جملات پیرو در مصراع دوم و پایه در مصراع اول.

نتیجه گیری: در جلد اول، 225 بیت شامل جملات مرکب است و از این
میان،20 بیت به ناهمپایگی کانونی همراه با افزوده اختصاص دارد. در جملات مرکبی
که عدم توصیف مشاهده میشود، اطناب جایگاهی ندارد و با وجود حذفهای اجزای جمله به
قرینه، میتوان به حضور پررنگ ایجاز در این جملات پی برد. با توجه ‌به کاربرد جملات
مرکب در یک
بیت و عدم گسترش جمله به بیت یا ابیات بعد، ساختمان زبانی شاهنامه دارای ایجاز
ساختاری در نحو کلام است که ایجاز به روش حذف بیشترین بسامد را دارد.
%U https://bahareadab.com/article_id/1506