%0 Journal Article
%T تأثیر اشعار برگزیده بر سبک تاریخ‌نگاری در دو کتاب تاریخ الجایتو و احیاءالملوک
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Samira Samzadeh
%A Dariush Kazemi
%A Mohammad Hojjat
%D 2023
%\ 2022/04/14
%N 84
%V 16
%P 161-178
%K Stylistics
%K  The history of al-Jayto
%K  Ehya al-Moluk
%K  The function of poetry.
%X زمینه و هدف: استفاده
از اشعار فارسی در تاریخ نگاری ایرانی، قدمتی هزارساله دارد. اغلب مورخان ایرانی،
افرادی آشنا با فنون ادبی بوده اند و بکارگیری شعر درضمن پرداختن به حوادث تاریخی
و ثبت وقایع مربوط به پادشاهان و حکمرانان منطقه، بمنظور تلطیف کلام و یا اظهار
دانش ادبی توسط تاریخ نویسان مرسوم بوده است. همچنین سرودن اشعار توسط خود مؤلف و
استفاده از شعر شاعران دیگر با کارکردهای روایی، وصفی و اخلاقی و در مواردی ثبت
ماده تاریخ، نیز در این بین به چشم میخورد. لذا در این پژوهش کارکرد اشعار
بکاررفته در دو اثر تاریخی «تاریخ الجایتو» از دوره مغول و «احیاءالملوک» از دورۀ
صفوی بررسی میشود تا سبک شخصی این نویسندگان و بسامد کارکردهای مذکور در آثار آنان
کشف شود. 

روش مطالعه: این
جستار به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای انجام شده
است. 

یافته ها: با
بررسی هر دو اثر تاریخی مشخص شد در تاریخ الجایتو، ترجیح مورخ، استفاده از اشعار
روایی با رویکردی مذهبی و قالب قطعه بوده است. در احیاءالملوک نیز ترجیح مورخ
اشعار وصفی با رویکرد مذهبی و عرفانی است. نویسنده احیاءءالملوک، قالب مثنوی را بر
دیگر قالبهای شعری ترجیح داده است. 

نتیجه گیری: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که کاشانی در انتخاب اشعار
در بیشتر موارد، شباهت زمینه ای شعر منتخب را با حادثه یا رویداد اشاره شده در
متن، مدنظر داشته است. این انتخاب، دلالت بر اشراف نویسنده بر ادبیات منظوم ایران
دارد. مؤلف احیاءالملوک نیز با انتخاب اشعار شاعران سرزمین اجدادی خویش (سیستان)
سعی در شناساندن و معرفی آنان داشته است. وجه اشتراک هر دو اثر، بسامد بالای
استفاده از اشعار حکیم فردوسی توسی است که میتواند بیانگر علاقۀ مؤلفان به فضای
حماسی شاهنامه و القای اشتراکات ممدوح موردنظر با قهرمانان شاهنامه باشد.


%U https://bahareadab.com/article_id/1433