%0 Journal Article
%T بررسی متن شمائل الاتقیا و رذایل الاشقیا مبتنی بر طریقت چشتیه (متنی از سدۀ هشتم هجری)
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Zahra Rahimi
%A Mohammad Rezaei
%A Ghodratullah Khayatian
%D 2023
%\ 2022/02/23
%N 82
%V 15
%P 299-320
%K Cheshtiye
%K  8th century prose
%K  Shamayel al-Ataqiya and Razayel al- Ashqiya
%K  Rokuddin Kashani
%K  Manuscript.
%X زمینه
و هدف:
موضوع و زمینۀ پژوهش پیشِ‌رو معرفی نسخۀ خطی شمائل الاتقیا و رذایل الاشقیا اثر
رکن‌الدین دبیر‌ کاشانی در طریقت چشتیه میباشد. چشتیه در تصوّف منسوب به پیران و
مشایخ چشت ناحیه ای در خراسان قدیم است که بعنوان طریقتی تأثیرگذار نه تنها در
ایران بلکه در شبه قارۀ هند نیز از پیروان زیادی برخوردار بوده است. مبانی عرفانی
این طریقت صوفیانه را بزرگان و مشایخ پرآوازه ای مانند معین‌الدین چشتی، نظام‌الدین
اولیا، برهان‌الدین غریب و دیگر بزرگان این سلسله مدوّن کرده اند. بخش اعظمی از
آراء و عقاید چشتیه در قالب «ملفوظات» سخنان بزرگان و مشایخ طریقت مذکور است که
توسط مریدان آنان گردآوری شده است. در این جستار هدف اصلی، بررسی و واکاوی آراء و
اندیشه های عرفان طریقت چشتیه در رسالۀ مذکور است. 

روش
مطالعه:
جستار پیش‌ رو به روش توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای سندکاوی و مطالعات کتابخانه ای
صورت گرفته است و با بررسی نسخۀ موجود از رسالۀ شمایل الاتقیاو رذایل الاشقیا،[1] به تحلیل اندیشه های عرفان
چشتیه در این اثر خواهد پرداخت.

یافته ها‌: در رسالۀ «شمایل
الاتقیا» اثر رکن‌الدین کاشانی ملقب به «دبیر معنوی» که از صوفیان طریقت مذکور در
قرن هشتم هجری است، آموزه ها و تعالیم شفاهی صوفیانۀ چشتیه به رشتۀ تحریر درآمده است. نویسنده سعی
نموده تعالیم این طریقت را بدرستی انتقال دهد. از رسالۀ شمایل الاتقیا تاکنون یک
نسخۀ چاپ سنگی به سال 1347 هـ . ق حیدرآباد دکن و چندین نسخۀ غیرچاپی موجود است.

نتیجه گیری:
نتایج پژوهش
حاکی از آن است که توجه به تصوّف عملی، ذکر، کرامت، توبه، بیعت، ارتباط مرید و
مراد، یقظه و بیداری، آداب خرقه پوشی و سماع از جمله مواردی است که رکن الدین دبیر
کاشانی بعنوان اهمّ آداب و رسوم طریقت چشتیه در رسالۀ خویش مدّ نظر قرار داده است.









[1]. نسخه ای
دیگر از این اثر توسط زهرا رحیمی‌ دانشجوی مقطع دکتری رشتۀ زبان و ادبیات فارسی با
عنوان بررسی و تصحیح انتقادی نسخۀ خطی شمائل الاتقیا و رذایل الاشقیا اثر رکن الدین
کاشانی در دانشگاه سمنان در حال تدوین میباشد. 


%U https://bahareadab.com/article_id/1407