%0 Journal Article
%T تحلیل گفتمان ایدئولوژیکی تذکره المعاصرین با رویکرد سبک‌شناسی انتقادی
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Seyed Kamal Sharifi
%A Narges Oskooi
%A Aziz Hajjaji Kohjoogh
%D 2022
%\ 2021/07/15
%N 76
%V 15
%P 203-222
%K Biography
%K  Literary Return
%K  Literary Identity of Sad Lahiji
%K  Critical Stylistics
%K  Layers of Style
%X زمینه و هدف: تذکره المعاصرین حزین بجهت ویژگیهای منحصربفردش،
اثری ممتاز بشمار می‌آید؛ حزین در این تذکره، دیدگاه های انتقادی خود در زمینۀ شعر
و شاعری (نقد ادبی) و نیز تحلیلهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خود را عرضه میکند؛
بدین ترتیب این اثر، علاوه بر اینکه منبع ارزشمندی برای پژوهشهای تاریخی، فرهنگی،
ادبی و ... محسوب میشود، بجهت احتوا و انعکاس سازوکارهای اندیشگانی مؤلف در بافت
خاص اجتماعی - فرهنگی، مجال تحلیل گفتمانی متن را برای پژوهندگان فراهم آورده است.
مسئلۀ اصلی
این تحقیق، کنکاش در لایه های سبکی کتاب تذکره المعاصرین نوشتۀ حزین لاهیجی،
بمنظور بازنمایی و تحلیل ایدئولوژی مستور در زیرساختهای زبانی و ادبی این متن است.

روش مطالعه: این پژوهش با استفاده
از روش توصیفی و تحلیلی و استدلالی انجام شده است.

یافته ها: حزین لاهیجی در نقل
واقعیات عصر خود و نحوۀ زیست و شاعرانگی شعرای مذکور در این تذکره، پایبندی بسیاری
به باورهای اخلاقی، فرهنگی و بیش از همه انتقادی-ادبی خود نشان میدهد و با انتخاب
گفتمان تک‌صدایی، هیچ‌ سستی و تردیدی در داوریهای شخصی و قضاوت در اوضاع و احوال و
دانش و سیرت شاعران نمینماید. 

نتیجه گیری:
نتایج
تحقیق شامل این اطلاعات است: در لایۀ ایدئوژلویکی، نویسنده در ضمن بازگویی تاریخ،
بصراحت و با تعصب از قضاوتهای شخصی خود در باب مهارتهای هنری و شعری شاعران و
خصایص اخلاقی آنان سخن میگوید. در لایۀ واژگانی غلبه با شاخصهای اسمی و مکانی شیعی
است که بر گرایشهای عقیدتی نویسنده تأکید دارد، فراوانی رمزگان اخلاقی در مقایسه
با رمزگانهای ادبی و مذهبی، جایگاه اخلاق را در مؤلفه های گفتمانی نویسنده بسیار
برجسته نموده است. در لایۀ نحوی، نویسنده با استفاده از جملات ساده و گسسته، صدای
دستوری فعال، وجهیت قاطع اخباری، با صراحت و قطعیت از مؤلفه های اندیشگانی و
انتقادی خود جانبداری نموده است. در لایۀ بلاغی، کثرت کاربرد ابزارهای بلاغی کمتر
در خدمت ایدئولوژی و بیشتر درجهت تقویت زیب و زیور بیانی است. در لایۀ
کاربردشناسی، نویسنده با کنشگری بیانی بدون بهره گیری از فرانقشهای ارتباطی و
تعاملی، با گفتمان تک‌صدایی، منظورهای ایضاحی و اعلانی خود را محقق ساخته است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1311