%0 Journal Article
%T بررسی موتیو «رنگ» در غزلیات بیدل دهلوی از منظر زبانی– بلاغی
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Shahin Yazdanpanah
%A Yousef Aali Abbasabad
%A Ali Mohammad Poshtdar
%A behnaz payamani
%D 2022
%\ 2021/06/04
%N 75
%V 15
%P 267-285
%K Biddle
%K  color
%K  rhetoric
%K  language
%K  Indian style
%K  analysis
%X زمینه
و هدف:
بیدل، شاعر پرآوازۀ سبک هندی، شاعری مضمون‌پرداز و تصویرساز است که عنصر رنگ را از
حوزۀ معنایی خاص خود خارج کرده و با ذهنی خلاق
و ترکیب‌ساز، آن را به صور گوناگون و دلنشین تبدیل کرده ‌است و با همین کلمۀ ساده
شبکۀ تداعی بسیار وسیعی را بوجود آورده ‌است. هدف این پژوهش آن است که
برخی از تصویرسازیها و نوآوریهای بیدل با موتیو «رنگ» از منظر بلاغی و زبانی بررسی
و تحلیل شود و ارتباط آن با عقاید و اندیشه های وی تبیین گردد.

روش
مطالعه: پژوهش
پیش رو با روش توصیفی-تحلیلی و به شیوۀ کتابخانه ای انجام شده ‌است. منبع اصلی
کار، دیوان بیدل دهلوی به تصحیح اکبر بهداروند بوده که انتشارات نگاه آن را
منتشرکرده ‌است. 

یافته ها:
در
دیوان بیدل بیش از هفتصد بار از واژۀ رنگ استفاده شده ‌است، تاآنجاکه افزون بر
عنوان «شاعر آینه ها» که شفیعی کدکنی به وی نسبت داده ، میتوان او را «شاعر رنگ»
نیز نامید. رنگ در اشعار بیدل، گاه بصورت زبانی و گاه در ساختار ادبی و بلاغی بکار
رفته ‌است؛ گاه معنای لفظی و گاه مجازی و غیرواقعی از آن اراده شده است. به این ترتیب،
این عنصر سهم قابل توجهی در شکل‌گیری
معنا و صورت اشعار او داشته است. 

نتیجه گیری: از منظر بلاغی، بسامد چشمگیر استعارات نو و دور از
هنجار با عنصر رنگ، بر ابهام و غنای سخن بیدل افزوده ‌است. تصاویری که بیدل با
واژۀ رنگ ساخته ، بیشتر در راستای عقاید عرفانی اوست و در مفهوم دگرگونی، نابودی و
فنا خلاصه میشود که آن را در قالب استعاره های کمیاب، تشبیهات و کنایات بکر و تازه
بکار برده و جهانی دور از ذهن، درهم‌‌‌ریخته و سوررئالیستی را بنمایش گذاشته ‌است.
از منظر زبانی، ترکیبات اضافی ساخته شده با رنگ، بالاترین بسامد را داشته ‌است،
بخصوص ترکیباتی چون «شکست رنگ» و «گردش رنگ» که با عرفان وحدت جودی شاعر مرتبط
است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1301