%0 Journal Article
%T بررسی مضمونی و سبکی سوگواره های منثور در متون برجستۀ نثر فارسی (از آغاز تا قرن هشتم هـ‌ .ق.)
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Ebrahim Sarvestani Tak
%A Parvin Golizadeh
%A Manouchehr Tashkari
%A Nasrollah Emami
%D 2022
%\ 2021/05/10
%N 74
%V 15
%P 123-143
%K Persian prose
%K  prosaic elegies
%K  structural elements
%K  content aspects
%X زمینه
و هدف: نویسندگان فارسی زبان در
آثار خود، عباراتی عاطفی را مطرح کرده 
و سخنان مرثیه واری دربارۀ افراد درگذشته، اشیا، حیوانات و روزگارِ ازدست رفته
آورده اند که در این پژوهش به آنها اصطلاح «سوگواره های منثور» اطلاق شده است. این
نوشته های عاطفی و حسرت بار، مرثیه هایی هستند که از نظر ساختاری گاه بصورت پیوسته
و یکپارچه و گاه بصورت پراکنده و گسسته در میان عبارات متون نثر بکار رفته اند و
تاکنون در یک پژوهش مستقل به آنها پرداخته نشده است. در این پژوهش تلاش شده با ارائۀ تعاریفی مشخّص از انواع سوگواره ها
در اهمّ متون نثر پارسی و بیان ویژگیهای مضمونی و سبکی
آنها، به بررسی، توصیف و تحلیل انواع مراثی منثور از نظر آماری، کارکرد و زیرگونه های
فرعی آنها نیز پرداخته شود.

روش
مطالعه: روش تحقیق در این
مقاله براساس گردآوری اطّلاعات، تحلیل محتوا و با ابزار اِسنادی (کتابخانه ای) است.

یافته ها:
سوگواره ها
از جنبه های گوناگونی چون سبک، فرم، ساختار هنری و زیبایی شناسی قابل بررسی هستند.
از نظر سبک شناسی، ازآنجاکه
مراثی جلوه گاه عواطف و احساسات هستند، جز در نثر فنّی و شیوۀ منشیانه، حتّی
شاعران و نویسندگانی که به زبان دشوار و سبک خاص معروف هستند، در سوگواره های خود
به آسانی زبان و تعبیرات گرایش دارند  and lt;-a and gt;و
در اغلب این سوگواره ها، پرداختن به بثّ و شکوی، شیوۀ مرسومی بوده که با ترجمۀ کلیله
و دمنه در نثر منشیانه شروع شده، سپس در التوسّل الی الترسّل بر حجم آنها
افزوده شده و سرانجام در نفثه المصدور زیدری نسوی به کمال خود رسیده است.

نتیجه گیری: متون ادب فارسی سرشار از
سوگواره هایی است که نویسندگان آنها کمتر میتوانستند با مصائب کنار بیایند
و پیوسته با آنها در کشمکش بودند و از سر درد و حسرت، ناله و زاری سرداده اند. این
سوگواره ها که از برجسته ترین اغراض ادب غنایی در زبان فارسی بشمار می آیند، در
کمال رقّت و احساس و در مواردی در نثرهای متکلّف و مصنوع، آکنده از ترکیبها و معانی
نسبتاً دشوار و اشارات گوناگون هستند. از میان متون تاریخی آن دسته از آثاری که
دارای بُعد ادبی نیز هستند، بدلیل آنکه نویسندگان آنها اغلب شاهد فجایع تاریخی
بوده اند و پیوسته از مرگ، کشتار و ویرانی سخن گفته اند، بیشترین سوگواره ها را در
خود گنجانده اند. از نظر کارکرد نیز واکنشِ ماتمِ مفرط، نابه هنجار و دور از
انتظار، در کلام خاقانی نسبت به دیگر سوگواره نویسان بسامد دارد که اگر با واکنشِ تأخیریافته ،
به هنجار و ماتم انتظارِ دیگر نویسندگان سنجیده شود، زودرنجی وی بیشتر بچشم میآید.
%U https://bahareadab.com/article_id/1278