%0 Journal Article
%T کارکرد استعاره های مفهومی «وحدت وجود» در غزلیات شاه نعمت‌ الله ولی
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Fatemeh Zamani
%A Somayeh Khademi
%D 2022
%\ 2021/01/01
%N 69
%V 14
%P 91-110
%K Shah Nematullah Vali
%K  lyric poems
%K  unity of existence
%K  conceptual metaphor
%X زمینه و هدف: مسئله «وحدت وجود» امری انتزاعی
است و پرداختن به آن موجب شکل گیری نظامهای استعاری گوناگون در متن میگردد. در
مقاله حاضر، براساس دیدگاه زبانشناسان شناختی، کارکردهای استعاره های مفهومی در
چگونگی ادراک و اندیشیدن دربارۀ مفهوم «وحدت وجود» مورد بررسی قرار گرفته است.
مسئلۀ وحدت وجود در دیوان شاه نعمت الله ولی از جایگاه ویژه ای برخوردار
است. هدف اصلی پژوهش، پاسخ به این سؤال
است که شاه نعمت الله ولی با بهره گیری از چه سازوکارهای زبانی توانسته است به
تبیین مفهوم انتزاعی «وحدت وجود»
بپردازد. 

روش مطالعه: روش تحقیق در این مقاله، توصیفی–تحلیلی است و با مراجعه
به دیوان شاه نعمت‌الله ولی، و بررسی 1000 غزل اول آن، استعارهای های مفهومی که در
رابطه با موضوع وحدت وجود است، استخراج گردیده و در موضوعات مختلف دسته بندی شده
است و سپس مورد تحلیل قرار گرفته است. 

یافته ها: استعاره های مفهومی براساس تجارب جسمانی و فرهنگی
هر زبانی شکل میگیرند؛ شاه نعمت الله ولی نیز براساس تجارب فرهنگی و جسمانی به
تبیین «وحدت وجود» پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان میدهد که در 1000 غزل اول دیوان شاه نعمت‌الله، 851
استعارۀ مفهومی درباره «وحدت وجود» وجود دارد.

نتیجه گیری:
85 درصد از استعاره های مفهومی دیوان شاه نعمت‌الله،
مربوط به استعاره های هستی شناختی، 10 درصد استعارۀ ساختاری و 5 درصد نیز استعاره
جهتی است. شخص انگاری (انسان، انسان کامل، پیامبر)، شیءشدگی (آینه، جام، زر، گنج)
عناصر هستی (دریا، آب، نور و آفتاب) از پربسامدترین استعاره های هستی شناختی وحدت
وجود در غزلیات شاه نعمت الله است که ریشه در باورهای اسطوره ای و دینی دارد. در
استعاره های ساختاری نیز عدد یک، معنی، باطن، حقیقت و ذات از مهمترین استعاره های
وحدت وجود هستند. از بین استعاره های جهتی نیز درون و بالا بسامد بیشتری دارند.
%U https://bahareadab.com/article_id/1213