%0 Journal Article
%T بررسی سبک‌شناسی نسخۀ خطی منحصربفرد جوامع‌الانشای حسین هروی
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A محمّدمهدی  خسرویان
%A سیّدمرتضی  میرهاشمی 
%A حبیب الله  عباسی
%A عصمت  خویینی 
%D 2020
%\ 0000/00/00
%N 49
%V 13
%P 19-36
%K جوامع‌الانشاء
%K  حسین هروی
%K  منشآت
%K  ترسّل
%K  نامه‌نگاری
%X زمینه و هدف: جوامع‌الانشاء اثر حسین هروی
از آثار ارجمند عصر تیموری در موضوع ترسّل و مهمترین کتاب دیوانی باقی مانده از
عصر سلطان حسین بایقرای ثانی است. از خلال این اثر منشیانه می‌توان تحولات دستگاه
دیوانسالاری و مسائل مترتب بر آن را در واپسین دورۀ عصر تیموریان شناسایی کرد. این
اثر آگاهی‌های ادبی و تاریخی ارزشمندی را از اوضاع دیوانی اواخر عهد تیموری، که از
بارورترین ادوار فرهنگی عصر تیموریان است، پیش روی خواننده میگذارد. تنها یک نسخه
از جوامع‌الانشاء در کتابخانۀ نورعثمانیۀ ترکیه نگهداری میشود‌، تاکنون به زیور
طبع آراسته نشده و از هویت صاحب اثر، جز همین نام چیزی دیگر در هیچیک از متون آن
عصر دیده نمیشود نگارنده بر آن است که در این مقاله ضمن معرفی اثر، به بررسی خصایص
سبکی و ساختاری این اثر بپردازد.روش مطالعه: این
پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، و با
استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است.یافته ها: بررسی خصایص سبکی این اثر نشان می‌دهد مقدمۀ نامه ها سرشار
از آرایه های ادبی و انواع و اقسام صنایع بیانی و بدیعی است و متن نامه ها اندکی
ساده تر از آغاز نامه هاست. مهمترین ویژگیهای زبانی جوامع‌الانشاء وفور لغات ترکی
و مغولی و عربی و اصطلاحات و عبارات و جمعهای مکسر عربی است. ادبیت نامه ها نیز
مرهون استفادۀ نویسنده از انواع کنایات و سجع و موازنه و جناس و واج‌آرایی و تضاد و تنسیق‌الصفات
و امثال و اشعار فارسی و عربی و تلمیحات است. در حیطۀ مختصات فکری نیز جبرباوری و
ستایش بعضی صوفیان و استناد به سخنان آنها در تعدادی از نامه ها مشهود است.نتیجه گیری: نثر نامه ها به روال منشآت
دیوانی در همۀ اعصار و بالتبع دورۀ تیموری، آکنده از انواع لغات بیگانه، اصطلاحات علوم
و فنون از قبیل اصطلاحات نجومی، صنایع ادبی، ساختار بیانی جمله ها بر پایۀ اضافۀ
تشبیهی،تلمیح به داستان‌ها ی قرآنی و استفاده از آیات و
انواع مترادفات نشانه نثر منشیانۀ پرطمطراق و اوج دشوارنویسی در این نوع ادبی در خطبه
و مقدمۀ مکاتیب است. 






%U https://bahareadab.com/article_id/924