%0 Journal Article
%T بررسی و تحلیل ساختار واژگانی و بلاغی مثنوی خردنامۀ اسکندری نورالدّین عبدالرّحمان جامی بر اساس الگوی سبک شناسی لایه ای
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A فرزانه فروزانی
%D 2025
%\ 1403/10/26
%N 110
%V 18
%P 219-240
%K جامی
%K  خردنامۀاسکندری
%K  سبک‌شناسی لایه ای
%K  لایۀواژگانی
%K  لایۀ بلاغی
%K  ایدئولوژی.
%X زمینه
و هدف: یکی از شیوه های سبک‌شناسی معاصر، سبک‌شناسی لایه ای است که
آثارگوناگون را به شیوۀ درون متنی و بر اساس لایه های به وجودآورنده که شامل لایۀواژگانی، آوایی، نحوی،بلاغی و
ایدئولوژیک است، بررسی و تحلیل مینماید. با بهره گیری از سبک‌شناسی لایه ای میتوان
به ویژگیهای سبک فردی، اندیشه ها و ایدئولوژی موجود در متن دست یافت. حال آنکه نورالدّین عبدالرّحمن جامی یکی از
شاعران و عارفان بنام سده نهم هجری است که مثنوی خردنامۀ اسکندری ،یکی از
مثنویهای هفت گانه هفت پیکر است که بیانگر افکار و ایدئولوژی و مشی فکری
اوست.

روشها: این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و روش
کتابخانه ای،به بررسی ویژگیهای سبکی با رویکرد لایه ای، به تحلیل لایه واژگانی و
بلاغی در این مثنوی میپردازد و نیز ارتباط این دو لایه را با لایۀ ایدئولوژیک متن
بررسی مینماید.

یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر این مسأله است که در لایه واژگانی بسامد
بالای واژه های انتزاعی و ذهنی با رمزگان ساختاری و واژه های نشاندار در برابر
واژه های بی‌نشان‌ نمود بیشتری دارد و نیز شاعر با بهره گیری از ترکیب‌سازیهای نو
برای برخی مفاهیم فضای کار خویش را متفاوت ساخته است . در لایۀ بلاغی صناعات تکرار
و جناس و تشبیه و کنایه و استعاره و تشخیص و تمثیل بیشترین نمود را دارد. 

نتیجه گیری:
واژه های
به کار رفته در این مثنوی و همه شاخصه های بلاغی اعم از صناعات لفظی و معنوی از
جمله تکرار، جناس، تشبیه و تمثیل و استعاره و کنایه به شکل معناداری پرورانندۀ
ایدئولوژی و خط‌مشی فکری، اعتقادی و اجتماعی و سیاسی جامی است و بخش اندکی از این
واژه ها وصورخیال در خدمت شاعرانگی متن میباشد.
%U https://bahareadab.com/article_id/1830