%0 Journal Article
%T تحلیل و بررسی ترکیب‎سازیهای هنری در کلیات نسخه خطی میرزا باقر حسینی نطنزی
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A فاطمه چهرازی
%A محمد حکیم‌آذر
%A اصغر رضاپوریان
%D 2025
%\ 1403/08/27
%N 109
%V 18
%P 265-278
%K فرایندهای زبانی
%K  ترکیب‌سازی
%K  میرزاباقر حسینی نطنزی
%K  سبک هندی
%K  برجسته سازی
%X زمینه و هدف: نسخه خطی دیوان میرزا باقر حسینی نطنزی یکی از آثار ادبی بر جای
مانده از سبک هندی و دوره صفوی است که در
قالب غزل، مثنوی، رباعی، قطعه و دوبیتی در حدود هفت هزار بیت را شامل میشود. این
اثر علاوه بر ارزشمند بودن بلحاظ ادبی مشتمل بر ترکیبات هنری نادر یا کم کاربرد
است. در این مقاله کوشیده ایم به تحلیل و بررسی ترکیبهای هنری در دیوان این شاعر
سبک هندی بر اساس هنجارگریزی زبانی وی بپردازیم. 

روش پژوهش: این پژوهش بشیوه کتابخانه ای و مطالعه نسخه خطی از دیوان میرزا باقر
حسینی نطنزی انجام پذیرفته است. محدوده مورد مطالعه کل اثر میباشد که در رساله
دکتری خانم فاطمه چهرازی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر کرد تصحیح شده است. 

یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان میدهد که ترکیب‌سازی
بعنوان یکی از شگردهای خلاقانه و یکی از انواع هنجارگریزی زبانی در دیوان میرزا
باقر حسینی نطنزی مورد توجه قرار گرفته است. ترکیبهای برساخته شاعر، عمدتاً ساده و
روان است و بلحاظ دستوری بیشتر ترکیبات درون مرکز و از نوع ترکیبات اضافی هستند و
گرچه میرزا باقر شاعر دوران سبک هندی است، اما در اشعار وی رد پایی از دشواریهای
شاعران این سبک و ترکیب‌پردازی دیریاب، غامض و پیچیده اثری نمیباشد. 

نتایج پژوهش: در دیوان میرزا باقر حسینی نطنزی از شاعران سبک هندی، نمونه هایی از
هنجارگریزی بکمک ترکیب‌سازی یافت میشود که گاه بسیار کم کاربرد و منحصر بفرد است.
واژگان در در فرایند ترکیب‌سازی در زبان شعری میرزا باقر، برجستگی یافته و تصاویر
تازه ای را خلق نموده اند. میرزا باقر از ترکیبات زبان محاوره، ترکیباتی در حداکثر
ایجاز و کوتاهی و تصاویر بدیع حاصل ازاین ترکیبات تازه بخوبی و در کمال سادگی، درک و سهولت معنا بهره گرفته
است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1817