%0 Journal Article
%T ضرب‌المثلهای تعلیمی و تربیتی شهرستان کاشمر
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A حمید زنده دل:دانشجوی دکتری
%A رضا مهربان قزلحصار
%A جواد مهربان قزلحصار
%D 2025
%\ 1403/03/15
%N 106
%V 17
%P 47-60
%K ضرب‌المثل
%K  فرهنگ
%K  اجتماع
%K  مفاهیم تعلیمی و تربیتی
%K  شهرستان کاشمر
%X زمینه و هدف: ضرب‌المثلها
جزئی ازادبیات شفاهیهستند که در هر زبان و فرهنگی گفته و شنیده میشوند؛ اما
موضوعات دربرگیرندۀ ضرب‌المثلها از جامعه ای به جامعۀ دیگر متفاوت بوده و بیانگر
مسائل مورد علاقه یا انزجار مردم آن جامعه و در واقع انعکاسی از فرهنگ اصیل و شایع
هر جامعه است. این پژوهش قصد دارد با هدف آشنایی بیشتر با فرهنگ عامیانۀ مردم
کاشمر، برخی از رایجترین ضرب‌المثلهای این شهرستان را از نظر محتوای تعلیمی و
تربیتی مورد بررسی قرار دهد.

روش مطالعه: در این پژوهش
تا جایی که امکانپذیر بوده است امثال بصورت میدانی گردآوری شده اند و مرحلۀ بعدی
تحقیق و پژوهش در فضای کتابخانه انجام گرفته و از منابع مکتوب استفاده شده است.
برای انتقال صحیح تلفظ واژه ها و اصطلاحات گویشی، از الفبای متداول بین شرقشناسان
(البته بشکلی ساده تر) استفاده شده است.

یافته ها: یافته های پژوهش مؤید آنند که شکل غالب ارزشهای مورد توجه
مردم کاشمر که درضرب‌المثلها
بازنمود شده اند در چهار سطح اخلاق اجتماعی و فردی، مسائل و مضامین اقتصادی، آموزه های
منفی اخلاقی، و ضرب‌المثلهایی با بار معنایی ناامیدکننده و اعتراض‌آمیز قابل بررسی
است. 

نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر بازنمود نوعی منش اجتماعی است که به تساهل و تاب‌آوری، دیگرخواهی، نکوهش فریبکاری
و ریاکاری، نکوهش ظاهرپرستی و مدعیگری، اتکا به نفس و خودباوری، صبر و عدم
شتابزدگی، تأمل در سخن گفتن، حیا و خویشتنداری باورمند است. در زمینۀ مسائل
اقتصادی نیز دو موضوع اهمیت تلاش و کار، و نکوهش فقر بیش از همه به چشم میخورد.
آموزه های منفی نیز به دو دستۀ اصلی تأکید بر خودخواهی و منفعت‌طلبی، و گلایه و
انتقاد از وابستگان تقسیم میشود. لازم به ذکر است فضای اغلب این ضرب‌المثلها مثبت،
شاد و امیدبخش نیست که بررسی علت و ریشه های آن به پژوهشهای جامعه شناسانه و
روانشناسانه نیازمند است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1761