%0 Journal Article
%T بررسی ساختار اطلاعاتی گروههای اسمی در نقش نهاد جمله در رباعیات خیام
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A ایوب انصاری
%A سیدعلی سراج
%D 2025
%\ 1402/12/18
%N 105
%V 17
%P 41-62
%K ساخت اطلاعاتی
%K گروه اسمی
%K  اطلاعات کهنه
%K  اطلاعات نو
%K  اطلاعات کهنۀ شنوندۀ بنیاد
%K  رباعیات خیام
%X زمینه
و هدف: یکی از حوزه های مطالعاتی زبانشناسی،
حوزۀ متنی و گفتمانی است که به مباحث گوناگونی ازجمله بافت توزیع اطلاعات
میپردازد. گروههای اسمی در نقش نهاد جمله ممکن است حاوی اطلاع کهنه یا نو باشند که
بافت متنی و موقعیتی و شنونده در این تحلیلها نقش بسزایی دارند. 

روش‌ها: پرینس (1981، ص 252) به تقسیم‎بندی
هفتگانه ای قائل است که دیدگاه نظری پژوهش حاضر را تشکیل میدهد. در این بررسی
رابطه برخی از ویژگیهای نحوی با بعضی از ویژگیهای گفتمانی نحو در ارتباط با مباحثی
از گفتمان مداقه و واکاوی شده است. از مجموع 178 رباعی خیام از نسخۀ موردبررسی،
141 رباعی یعنی 21/79 درصد از رباعیات خیام داده های تحقیق را تشکیل میدهند. تمامی
جملات رباعیات موردبررسی مشخص شده و گروههای اسمی در نقش نهاد جمله ها بر اساس
میزان آشنایی آن برای شنونده بر اساس تقسیم‌بندی پرینس(1981، ص 252) مطالعه و بررسی شده است. 

یافته ها: رباعیات موردبررسی شامل 776 جمله بوده که در
748 جمله گروههای اسمی در نقش نهاد جمله واقع‌ شده اند و در 28 جمله نهاد جمله
گروه های غیر اسمی مانند گروه های حرف‌اضافه ای، بندهای خود ایستا یا بندهای نا
خود ایستا بوده است و 340 گروه اسمی در نقش نهاد جملات یعنی 45/45 درصد از کل گروه های
اسمی در نقش نهاد جملات مربوط به گروه های اسمی اشاره شده در متن میباشد که
بیشترین کاربرد را در این بررسی نشان داده است. 

نتیجه گیری: نتایج بررسی حاکی از این است که 69/83 درصد گروههای اسمی در نقش
نهاد جملات اطلاعات کهنه شنونده بنیاد و 31/16 درصد اطلاعات نو را منتقل مینمایند.
بنابراین، به طورکلی می‌توان چنین نتیجه گیری نمود که گروه های اسمی که در نقش
نهاد جملات قرار گرفته اند از میزان آشنایی بالایی برای شنونده برخوردارند یعنی
اغلب اطلاعات کهنه را انتقال میدهند.
%U https://bahareadab.com/article_id/1744