%0 Journal Article
%T مؤلفه های عرفان در زبدهالاسرار صفیعلیشاه
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A رمضان سورتیجی
%A حسین منصوریان سرخگریه
%A رقیه رضایی
%D 2024
%\ 1402/12/17
%N 104
%V 17
%P 257-276
%K عرفان
%K  عاشورا
%K  مثنوی زبده الاسرار
%K  صفیعلیشاه
%K  قاجار.
%X زمینه
و هدف: حادثۀ
کربلا یکی از حوادثی است که از جنبه ‌های گوناگون تاریخی، فرهنگی و هنری میتوان به
آن نگاه کرد. گستردگی و عظمت این حادثه و برجستگی رخدادها و شخصیتهای این دوره از تاریخ
بویژه رشادتها و فداکاریهای خاندان اهل بیت(ع) برای حفظ ریشه های آیین تشیع و
تأثیر آن در باطن و جان و روح انسان تا بدان اندازه است که میتوان از دیدگاه عشق
حقیقی عاشق به معشوق و معبود ازلی و نظرگاه عرفانی به آن نگریست. در پرتو نگاه
عرفانی بسیاری از رخدادها، حوادث، اقوال و کردار خاندان و اهل بیت امام حسین (ع) و
یاران وفادار ایشان رنگ و بویی دیگر بخود میگیرد. در این میان مثنوی زبده الاسرار
صفیعلیشاه شاعر و عارف نامی قرن سیزدهم هجری قمری که خود از پیروان مکتب عرفانی
نعمت اللهی است و در این تراژدی سنگین و تلخ تاریخی نکات ناب عرفانی
را بتصویر کشیده است.

روش
پژوهش:
نتایج این پژوهش که بشیوۀ سندکاوی و روش
توصیفی - تحلیلی و بر مبنای داده ها و مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است
نشان میدهد که صفیعلیشاه مثنوی زبدهالاسرار را مجال بسیار مناسبی برای بیان عقاید
عرفانی و مسلک عاشقانۀ خویش قرار داده است.


یافته های
پژوهش:
صفیعلیشاه، نکات و ظرایفی چون عشق، حیرت، فقر، فنا، پیر، استغنا و سلوک عرفانی را
بخوبی در میان حادثۀ تاریخی قیام امام حسین (ع) ترسیم نموده و مبارزۀ امام و یاران
ایشان را با رنگ و بویی ذوقی و عرفانی تحلیل نموده است. 

نتایج
پژوهش:
صفیعلیشاه در حادثۀ کربلا تنها درد و رنج و مصیبت خاندان اهل بیت را نمیبیند بلکه
از عشق و شوق امام (ع) و یاران ایشان به زیبایی سخن میگوید؛ وی شهادت امام و
یارانش را فنای در وجود حق میداند، فنایی که عین بقاست و سبب رسیدن عاشقان حقیقی
به معشوق ازلی میشود. صفیعلیشاه با بیان عاشقانه و بیدلانه ای که دارد مقوله های
عرفانی عمیق را بصورت عینی، محسوس و ملموس بتصویر میکشد.
%U https://bahareadab.com/article_id/1739