%0 Journal Article
%T تحلیل پرسه زنی بعنوان یکی از نمودهای سبکِ رفتارِ اجتماعی صوفیان (موردکاوی: مثنویهای عطار و مثنوی مولانا)
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A کبری شایان‌مهر
%A احمد امین
%A پرستو کریمی
%D 2024
%\ 1402/11/08
%N 100
%V 17
%P 295-320
%K پرسه زنی
%K  عطار
%K  مولانا
%K  شعر عرفانی. ‌
%X زمینه و هدف: رفتار و منش
صوفیانه به یک یا چند جنبۀ خاص محدود نمیشود چرا که در نظام رفتاری آنان بسیاری از
آداب خاص و حتی منحصربه فرد دیده میشود که گاه التزام به آنها از شرایط صوفی‌گری
نیز بحساب می‌آمد. این رفتار ما در ساحتهای زیستی صوفی نیز ظهور و بروز می‌یافت از
جمله در نحوۀ گذران زندگی و معیشت که گاه آنان را وادار به پرسه زنی و کدیه میکرد.
هدف اصلی این جستار بررسی و تحلیل رفتار پرسه زنی بعنوان یکی از رفتارهای صوفیه در
مثنویهای عطار و مثنوی مولانا و تحلیل و تبیین دیدگاه های عطار و مولانا در این
زمینه است. 

روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله بشیوه توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای مطالعات
کتابخانه ای و سندکاوی است. 

یافته های پژوهش: یافته های پژوهش حاکی از آن است که عطار و
مولانا دیدگاه مثبتی نسبت به پرسه زنی و کدیه و طلب ندارند و اگر هم گدایی و فقر
در برخی از ابیات و حکایات آثار مورد بررسی از این دو شاعر عارف ستوده شده است،
مقصود، فقر الی الله و نیازمندی بحق است؛ عطار و مولانا هر دو از مخالفان تن‌آسانی،
بیکارگی و تن‌پروری و گدایی بعنوان یک نوع از رفتار نابهنجار اجتماعی میباشند. 

نتایج پژوهش: نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که عطار و مولانا، توکل را جواز
گدایی و پرسه زنی دراویش و دیگران نمیدانند و بشدت با گدایی برای گذران زندگی بر
اساس نفس‌پرستی و شکمبارگی مخالف هستند. رویکرد عطار در الهی‌نامه نسبت به سایر
مثنویهای وی، بیشتر جنبۀ انتقادی دارد و مولانا نیز در مواضع بسیاری در دفاتر شش‌گانه
مثنوی، پرسه زنی را بهر نوع و شکلی نکوهیده است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1723