%0 Journal Article
%T معرفی نسخه خطی، زندگینامه و سبک شعر مسیحی
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A مهین خطیب‌نیا
%D 2024
%\ 1402/10/15
%N 102
%V 17
%P 163-184
%K مسیحی
%K  نسخه خطی
%K  شعر
%K  زندگی-نامه
%K  سبک شناسی
%X زمینه و هدف: از شاعران توانمند دوره
صفوی، همزمان با عصر سلطان محمد خدابنده، شاعری به نام مسیحی است که به استناد
اشعارش، نخست مسیحی بوده و سپس به دین اسلام گرویده است.نسخه خطی اشعار او تاکنون،
تصحیح و از منظر سبک شناسی مورد بررسی قرار نگرفته است؛ لذا هدف اصلی این پژوهش،
معرفی نسخه خطی دیوان شعر، بررسی و تحلیل عناصر و مولفه های سبکی تشکیل اشعار اوست
تا خوانندگان با زندگی، شخصیت و مشخصه های سبکی اشعار او درحوزه های زبانی، ادبی و
فکری آشنا شوند.

روش ها: پژوهش پیش رو، مطالعه نظری و با شیوه کتابخانه ای و روش تحلیلی_توصیفی
انجام شده است. جامعه مورد مطالعه، نسخه خطی دیوان اشعار مسیحی با بیش از 1130 بیت
شعر، به شماره 3-4953 موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی است. 

یافته ها: مسیحی تحت تاثیر عوامل سیاسی، اجتماعیِ عصرِ خود از اوزان آرام و
عاشقانه هزج، اوزان شورانگیز و پرجذبه عرفانی رمل و اوزان نرم و سنگین در معنای
گله و شکایت بیشترین استفاده را داشته، ردیف ها ساده، مفرد و بیشتر فعلی است. واژه های
عربی برعکس واژه های کهن فارسی، بسامد بالایی دارد؛ در سطح ادبی، انواع تشبیه و
استعاره، ایهام، تصدیر و تکرار مشخصه سبکی هستند؛ از نظر فکری نیز مضامین عاشقانه،
تعلیمی و عرفانی مشهود و متمایز است.

نتیجه گیری: بررسی نسخه خطی دیوان مسیحی نشان داد، شاعر در سه حوزه زبانی، ادبی و
فکری تحت تاثیر سبک عراقی و با اوزان
متنوع، ردیف و قافیه، اشعار خود را موسیقایی و آهنگین کرده است. بسامد بالای واژه های
مرتبط با دین مسیحیت از ویژگیهای لغوی و تصویرآفرینی در قالب صورخیال و سایر آرایه های
ادبی چون تلمیح، ارسال المثل، ایهام و مضامین رندانه و موضوعات عاشقانه، عارفانه و
تعلیمی، از ویژگیهای غالب اشعار مسیحی است.


%U https://bahareadab.com/article_id/1700