%0 Journal Article %T تحلیل سویه های دراماتیک مناظره خسرو با فرهاد در خسرو و شیرین نظامی با مرکزیت دیالوگ %J ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A فاطمه مدرسی %A کمال رسولیان %D 2024 %\ 1402/08/30 %N 101 %V 17 %P 213-231 %K نظامی %K خسرو و شیرین %K خسرو و فرهاد %K دراماتیک %K دیالوگ %K مناظره. %X زمینه و هدف: دیالوگ، واژه ای فرانسوی مأخوذ از یونانی به ‌معنی گفت‌و‌گو، سخنانی است که میان شخصیتهای یک نمایشنامه رد و بدل میشود. دیالوگ، مهم‌ترین بخش یک نمایش است و هنرپیشه های هر درامی از طریق این فن نموده میشوند و پرورش می‌یابند. هر اثر ادبی را نیز که به صورت مکالمه بین دو تن یا بیشتر باشد دیالوگ خوانند. روش مطالعه: در این پژوهش، با استناد به منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی – تحلیلی، تلاش میشود سویه های غم‌انگیز و دراماتیک مناظره خسرو با فرهاد در خسرو و شیرین نظامی در شکل سنّتی آن و با مرکزیت دیالوگ بررسی و تحلیل شود. یافته ها: نوع ادبی مناظره سرایی یکی از قالبها و متدهای شعر و نثر فارسی است که شاعران مناظره سرا و نویسندگان عموماً این فرم ادبی را در اَشکال مختلفی همچون سنّتی‌(‌‌رویارویی فرد با فرد بصورت دیالوگ‌) و جدید‌(‌تقابل فرد با خود به صورت مونولوگ‌)‌ برای اظهار مصادیق گوناگونی چون پند، حکمت، اخلاق، احساس و عاطفه و مسائل اجتماعی بکار میگیرند. مناظره غالباً با استفاده از ابزار سؤال و جواب ایجاد میشود و سائل یا مجیب هر یک در موقعیت مورد نظر خود باید با احکام مناظراتی از تنگنای جدل خارج شوند. مناظره خسرو با فرهاد از مشهورترین مناظره های ادب فارسی است که نظامی توانسته است در آن به بهترین شکل ممکن ستیزهای میان نمایندگان دو قشر مُرفّه و بینوای جامعه روزگار خود «‌خسرو و فرهاد‌» را به نمایش درآورد. نتیجه گیری: ناهمگونی موقعیت طرفین مناظره، موضوع تضاد و دوگانگی را در وجود چهره های روایت شاخصتر میسازد و موجب میشود که این مناظره تراژیک و ناعادلانه تمام شود؛ چرا که دو طرف مناظره، دیالوگهای خود را از دو جایگاه متفاوت به منصّه ظهور میگذارند. %U https://bahareadab.com/article_id/1688