%0 Journal Article
%T بررسی تفکر مثبت در منطق‌الطیر عطار با تأکید بر الگوی مارتین سلیگمن
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A خدابخش اسداللهی
%A زینب برزگر ماهر
%D 2024
%\ 1402/06/02
%N 98
%V 17
%P 47-66
%K منطق الطیر
%K  فرید‌الدین عطار نیشابوری
%K  مارتین سلیگمن
%K  تفکر مثبت
%X زمینه وهدف: کمال و سعادت آدمی، همواره به عنوان هدف نهایی در متون عرفانی
اسلامی مطرح بوده است؛ منطق‌الطیر عطار یکی از آثار برجستۀ عرفانی، در قالب سفری
تمثیلی، الگوی رفتاری مشخصی را جهت دستیابی انسان به سعادت ارائه میکند؛ از سویی
دیگر، روانشناسی مثبتگرا، با تأکید بر پرورش فضایل اخلاقی چون تواضع، مهرورزی،
خویشتنداری، در پی ایجاد رضایت پایدار در زندگی است؛ هدف از
انجام این پژوهش تطبیق شاخصه های روان‌شناسی مثبتگرا در منطق‌الطیر عطار بر
پایۀ الگوی مارتین سلیگمن است تا وجوه تفکر مثبت را نزد ذهن و زبان عرفانیِ عطار
به اثبات رساند.

روش مطالعه: پژوهش حاضر، به شیوۀ تحلیلی و توصیفی و
بر پایۀ منابع کتابخانه ای، انجام میشود؛ جامعۀ آماری منطق‌الطیر عطار و نمونۀ
آماری ابیات مربوط به قصۀ تمثیلی پرندگان و سیمرغ است.

یافته ها:
پژوهش حاضر نشان میدهد هر شش خوشۀ خرد، شجاعت، اعتدال، فعالیتهای اجتماعی، انسانیت
و تعالی در نظریۀ سلیگمن، مصادیق مشخصی در منطق الطیر عطار دارد؛ سفر در منطق‌الطیر
به مثابۀ فرآیندی است که در پی خویشتن‌پذیری و خودآگاهی، سبب پرورش تفکر مثبت
میشود؛ کنش گروهی پرندگان، تفکر انتقادی هدهد و آزادی عمل، از نمودهای تفکر
اجتماعی مثبت در منطق‌الطیر هستند؛ همچنین پیوند سی مرغ با سیمرغ نمودی از مفهوم تعالی در این منظومه است که
قرابت معناداری با هدف غایی در نظریۀ مثبتگرای سلیگمن دارد.

نتیجه گیری: نتیجۀ این پژوهش نشان میدهد پیش از آنکه نظریه پردازان
غربی در سدۀ اخیر به اهمیت فضایل اخلاقی،
معنویت و ایمان در پرورش روان آدمی بپردازند، عرفان اسلامی در قرون گذشته، به صورت
جامع و کامل در قالب آثاری چون منطق‌الطیر، به این مقوله
پرداخته است؛ بنابراین، نظریۀ تفکر مثبت، پیشینه ای ایرانی- اسلامی دارد؛ منطق‌الطیر
عطار در لایه های روانی متن، دربرگیرندۀ بن‌مایه های برجسته ای از تفکر مثبت بوده
و با تأکید بر توانمندیهای بالقوۀ آدمی، هنجار مطلوب جهت تعالی نوع انسان را ارائه
میکند.
%U https://bahareadab.com/article_id/1637