%0 Journal Article %T سازوکار تأثیر پنج تمهید فرمالیستی در فضاسازی نمایشی شاهنامه با تکیه بر غمنامۀ سهراب و جنگنامۀ کیکاووس %J ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A میترا بیغمی %A مریم جعفری %A عباس ذاکری %D 2023 %\ 1401/03/28 %N 87 %V 16 %P 15-33 %K فرمالیسم %K فضاسازی نمایشی %K شاهنامه %K جنگنامۀ کیکاووس %K غمنامۀ سهراب. %X زمینه و هدف: حماسه بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ایرانیان است و قرنهاست که در ادب و ادبیات ملت ما جایگاه خاصی دارد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر برخی مؤلفه های فرمالیسم در فضاسازی میپردازد. در تلاشیم که نشان دهیم براثر ترکیب و به کارگیری چه عواملی میتوان اطلاعات بنیادینی را ارائه داد که فضای نمایشی شاهنامه بتدریج و از طریق آن پی ریزی شده است. روش مطالعه: در این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با ابزارهایی که فرمالیسم در اختیار ما قرار داده است، به بررسی و تحلیل این موضوع در جنگنامۀ کیکاووس و غمنامۀ سهراب از شاهنامۀ فردوسی پرداخته شده است. یافته ها: در این مقاله ابتدا مؤلفه های فرمالیسم ارائه شد و پس از ارائۀ شواهد لازم از شاهنامه، به تحلیل نحوۀ فضاسازی نمایشی پرداخته و به نحوۀ عملکرد آنها در فرایند خلق فضا با استفاده از تحلیل متنی توجه شده است. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان میدهد که چگونه از طریق ارتباط و تعامل لایه های مختلف فرمالیستی میتوان فضاسازی کلی نمایشی را شکل داد؛ بگونه ای که با تمهیدات فرمالیستی شاعر توانسته است به معرفی مکان، زمان، کنش و موقعیت شخصیتها بپردازد و حالاتی چون سردی، گرمی، سنگینی، یأس، شادی، ترس عشق، اندوه، سوءظن، و رازآلودگی را بر فضای نمایشی داستان غالب کند. %U https://bahareadab.com/article_id/1471