%0 Journal Article %T بررسی سیر تحوّل محتوای شعر فارسی انتظار در قرن معاصر %J ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A مسعود سعادتی %A محمدرضا روزبه %A صفیه مرادخانی %A علی نوری %D 2023 %\ 1401/03/25 %N 86 %V 16 %P 221-242 %K شعر انتظار %K شعر مهدویت %K قرن معاصر %K شعر انقلاب %K موعود %X زمینه و هدف : شعر مهدویت و اندیشۀ انتظار ، همواره از مضامین موردنظر شاعران فارسی‌زبان بوده است . در شعر انتظار ، شاعران بر پایۀ اعتقاد به منجی آخرالزمان و با توجه به حکومتهای زمانۀ خود ، به موضوع مهدویت پرداخته اند . بدیهی است مضامین و برداشتهای آنها در دوره های مختلف ، تفاوتهایی دارد و تغییر و تحول مضامین در این نوع از شعر دینی ، بویژه در قرن اخیر، قابل‌توجه است . در این پژوهش ضمن بررسی محتوای شعر انتظار در سه دورۀ پهلوی اول ، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی، به عوامل تأثیرگذار در تغییرات محتوایی این شاخۀ مهم شعر دینی نیز پرداخته شده است . روش مطالعه : این پژوهش به روش تحلیل محتوا و با استفاده از شیوۀ کتابخانه ای در گردآوری اطلاعات انجام شده است. یافته ها : در دورۀ پهلوی اول ، شاعران براساس سبک و سیاق گذشته ، به اشتیاق برای دیدار موعود و نیز بر پایۀ روایات به موضوع ظهور میپرداختند و هیچ نوع هدف و جهتگیری خاصی را تبلیغ نمیکردند . در دورۀ پهلوی دوم با توجه به آزادیهای سیاسی و اجتماعی بیشتر و بتبع آن گسترش شعر دینی و نیز نابسامانیهای سیاسی و اجتماعی ، شاعران موضوع انتظار را با مسائل روز پیوند زدند و نوعی امید به آینده را خلق کردند . در شعر انتظار انقلاب که آخرین دورۀ موردبررسی در این پژوهش است با ظهور رویکردهای جدیدی در این نوع شعر مواجه هستیم و شاعر با پیوند زدن انتظار با مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه ، به جهتگیری و ذکر وظایف منتظران میپردازد . نتیجه گیری : میل به تغییرات شعر انتظار از دهۀ چهل و همزمان با ظهور گفتمان مقاومت و مبارزه و نیز رواج نو اندیشیهای دینی ، آغاز و بعد از انقلاب اسلامی به اوج خود رسیده است . %U https://bahareadab.com/article_id/1466