%0 Journal Article
%T معرفی و سبک منظومۀ هزارویک شب دهقان سامانی
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A خیرالنّساء محمدپور
%A فرشته محجوب
%D 2022
%\ 1400/04/04
%N 76
%V 15
%P 289-313
%K سبک‌شناسی
%K منظومۀ هزارویک شب
%K دهقان سامانی
%K بازگشت ادبی
%X هدف و زمینه: ابوالفتح‌خان دهقان
سامانی از شاعران برجستۀ سبک بازگشت ادبی دورۀ قاجار است که آثار متعددی به نظم
دارد. شاهکار وی منظومۀ هزارویک شب است که شاعر در آن ترجمۀ داستان هزارویک شب
عبداللطیف طسوجی را به نظم درآورده است. در این پژوهش با هدف پی ‌بردن به میزان
توانایی و هنر شاعری دهقان سامانی، سبک منظومۀ هزارویک شب وی معرفی و از جنبه های
زبانی، ادبی و فکری بررسی میشود.

روش مطالعه: روش تحقیق توصیفی و تحلیلی،
شیوه ای است که نگارندگان در این پژوهش درپیش گرفته اند. همچنین 400 بیت از این
منظومه برای آمارگیری و ترسیم جدول بسامدی انتخاب شده است. 

یافته ها: نتایج حاکی از این است
که در منظومۀ هزارویک شب دهقان سامانی فراوانی آرایۀ تکرار و جناس سبب بدیع شدن
قافیه ها شده است. تنوع هجاهای قافیه و وجود انواع مختصات آوایی، جناسها و
تکرارهای فراوان و دیگر آرایه های لفظی، سطح برجستۀ زبانی شاعر را نشان میدهد.
شاعر در بکار بردن انواع آرایه های بیانی که مهمترین آنها تناسب، تضاد و تلمیح است
و نیز استفادۀ هنری از صور خیال (استعاره، تشبیه، کنایه و اغراق) بطور گسترده بر
غنای ادبی منظومه افزوده است.

نتیجه گیری: شاعر در استفاده از صور
خیال بیشتر مقلد بوده و در مواردی نادر، ابداعات و ابتکاراتی داشته است. در سطح
فکری نیز ضمن اینکه اندیشه های مذهبی و اعتقادات شیعی شاعر دیده شده است، تمایل وی
به عرفان نیز آشکار میشود. استفادۀ فراوان از اصطلاحات علوم مختلف بیانگر آگاهی و
اطلاعات فراوان وی، و فراوانی آداب و رسوم و باورهای عامیانه نشان‎دهندۀ مردمی
بودن شاعر است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1315