%0 Journal Article %T سبک‌شناسی اشعار فارسی مرتضی‌قلی‌خان شاملو %J ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A عبدالرضا سیف %A لیلا ممی‌پور کلخوران %D 2022 %\ 1400/09/18 %N 71 %V 15 %P 1-16 %K مرتضی‌قلی‌خان شاملو %K سبک هندی %K شعر عصر صفوی %K سبک‌شناسی. %X زمینه و هدف: مرتضی‌قلی‌خان شاملو یکی از رجال حکومتی، ادبی و فرهنگی عصر صفوی است و ازآنجاکه در زمرۀ پیشگامان و سرآمدان خط شکسته است، بیشتر به جنبۀ خوشنویس بودن او توجه شده است و شرح احوال و آثار وی در کتابهای تاریخ ادبیات ذکر نشده است. مرتضی‌قلی‌خان دو دیوان شعر به زبانهای فارسی و ترکی دارد. خود وی تعداد ابیات دیوانش را قریب به بیست هزار بیت عنوان کرده است. در این پژوهش قصد داریم با بررسی سبک شعر او جایگاه ادبی وی را مشخص کنیم. روش مطالعه: در مقالۀ حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه ای و با روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی و تحلیل ویژگیهای سبکی اشعار فارسی مرتضی‌قلی‌خان شاملو پرداخته شده است. یافته ها: اغلب مضامین رایج در سبک هندی در شعر مرتضی‌قلی‌خان وجود دارد. ازآنجاکه او به کتابت دیوان شعرای پیشین و همعصر خود میپرداخته، تأثیر شعر شاعرانی چون خاقانی، نظامی، سعدی، مولوی، حافظ، بابافغانی، و ملامحسن فیض کاشانی در شعر او نمایان است. نتیجه گیری: زبان اغلب اشعار مرتضی‌قلی‌خان شاملو، ساده و به دور از تکلفات شاعرانه است. او خود میگوید در غزل پیرو سبک صائب تبریزی است، اما در برخی موارد اشعار او گواه آن است که به شعر کسانی چون بیدل دهلوی و کلیم کاشانی نیز توجه خاصی داشته است. بااین حال همۀ عناصر سبک هندی در شعر مرتضی‌قلی‌خان وجود دارد، اما آنچه شعر او را از شعر همعصران وی متمایز میکند، بهره ‌گیری از اصطلاحات و تعبیرات مربوط به خوشنویسی و فن کتابت است که گاه با زبانی ساده و گاه پیچیده دستمایۀ خیال‌پردازیهای شاعرانه او شده است. %U https://bahareadab.com/article_id/1230