%0 Journal Article
%T شگردهای کلیشه زدایی در غزل حسین منزوی
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A مهدی رهنما
%A احمدرضا کیخای فرزانه
%A بهروز رومیانی
%D 2022
%\ 1399/10/01
%N 69
%V 14
%P 37-51
%K کلیشه
%K  تصویر
%K  مضمون
%K  تکرار
%K  غزل
%K  حسین منزوی
%X زمینه و هدف: یکی از عوامل مهم تحول و زایش سبکهای ادبی، کلیشه ای
شدن مضامین و تصویرهای ادبی در دوره های متفاوت است که نمونۀ بارز آن، ظهور مکتب وقوع،
سبک هندی و دورۀ بازگشت ادبی است. رایجترین تحلیل برای تشخیص کلیشه های ادبی،
بازشناسی ابزار تکرار است. عنصر «تکرار» در ادبیات نقش کلیدی، اعم از مثبت و منفی،
ایفا میکند. بسامد بالای این عنصر، گاه به ظهور «کلیشه» می‌انجامد و میتواند در
تصاویر شعری، ترکیبات اضافی و وصفی، کلمات مرکب، نمادها و مانند آنها و نیز در
جایگاه مضامین و عواطف ظهور کند. از این رو نوشتۀ حاضر به بررسی و تأثیر عنصر
«کلیشه» در ابعاد ادبی غزل معاصر با مطالعۀ اشعار حسین منزوی میپردازد و در پی
اثبات آن است که منزوی چگونه رنگ تکرار و کهنگی را از تصاویر و مضامین قالبی زدوده
است. 

روش مطالعه: این پژوهش با روش توصیفی–تحلیلی و براساس مطالعۀ غزلیات
حسین منزوی صورت گرفته است.

یافته ها: منزوی گاه با پرداخت جزئی تصاویر و مضامین کلیشه ای،
به خلق تصاویر و مضامین نو دست زده است. این پردازش اغلب با تلفیق اندیشه های
کلیشه ای و خلاقانه بر ارزش هنری و ادبی شعر منزوی افزوده است و دیدگاه مخاطبان را
درمورد کاربرد کلیشه تغییر میدهد.

نتیجه گیری: برجسته ترین نوآوریهای حسین منزوی در کاربست
مضامین و تصاویر قدما و کلیشه زدایی از آنها در این موارد میگنجد: نوآوری در کاربرد
ترکیبات کلیشه ای، نوآوری در کاربرد تلمیح برای مضمون‌پردازی و تصویرسازی، نوآوری
درکاربرد تمثیل و کنایه برای مضمون‌پردازی و تصویرسازی، نوآوری در تضمین و اقتباس
از کلام گذشتگان برای مضمون‌پردازی و تصویرسازی، و آمیختن فنون بلاغی با تلمیح،
تضمین، و تمثیل. این تمهیدات گوشه هایی از نوآوریها و ابداعات منزوی را بعنوان یکی
از پیشگامان و پیشاهنگان غزل نو بازنمایی کرده و نشان میدهد چگونه غزل او از
غزلهای سنتی متفاوت و به شعر نو مشابه شده است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1211