%0 Journal Article %T تحلیل انتقادی شناختی مجاز در اشعار ملک‎الشعرای بهار %J ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A حسین محمدصادقی %A زهرا باباسالاری %A مریم پرهیزکاری %A نغمه حسینی %D 2021 %\ 1399/06/17 %N 64 %V 14 %P 79-95 %K زبانشناسی %K معنی‌شناسی %K مجاز %K محمدتقی بهار %K لیتلمور %X زمینه و هدف: این مقاله به بررسی شناختی مجاز در اشعار شاعر معاصر ایران، محمدتقی بهار میپردازد. در این پژوهش، با اتخاذ دیدگاه شناختی مجاز (لیتلمور، 2015) که برای مجاز از دیدگاه شناختی نقشهای ارجاعی مستقیم، برجسته سازی و تفسیری، ارجاع درون‌متنی و انسجام، ارجاع برون‌متنی، کنش گفت غیرمستقیم، رابطه سازی و ایجاد گروههای گفتمانی، حسن تعبیر، اغراق، کنایه، ابهام، ارزیابی، ایدئولوژی، موضع گیری و خلاقیت قائل شده است، به تحلیل انتقادی ـ شناختی مجاز در اشعار ملک‌الشعرا بهار پرداخته میشود تا مشخص شود کدام مجازهای مفهومی با چه بسامدی در اشعار او بکار رفته است. روش مطالعه: در این پژوهش، تقسیم‌بندی دوازده گانۀ علاقه های مجاز براساس چهارچوب نظری لیتلمور (2015) از دیدگاه شناختی در دیوان اشعار محمدتقی بهار با روش تحلیلی ـ توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. همچنین در پژوهش حاضر، در امر توصیف، از توزیع فراوانی و درصد استفاده شده است. یافته ها: براساس شواهد موجود از اشعار بهار، تمامی دوازده نقش مجاز در ابیات ملاحظه گردید. این موضوع، تأییدی بر گفتۀ زبانشناسان شناختی است که معتقدند مجاز در سراسر زبان جاری و ساری است. بهار در مجموعۀ اشعار خود، به میزانهای مختلفی از هریک از دوازده نقش مجاز بهره برده است. نتیجه گیری: نتیجۀ این بررسی نشان میدهد سه نقش پربسامد در اشعار بهار «نقش ارجاعی مستقیم»، «برجسته سازی و تفسیری» و «کنش‌گفت غیرمستقیم» و کم‌بسامدترین نقش مجاز «رابطه سازی و ایجاد گروه های گفتمانی» است. %U https://bahareadab.com/article_id/1151