%0 Journal Article
%T هفده اصل تربیت اخلاقی در داستانها و حکایات تمثیلی مثنوی (دفترهای اول تا سوم)
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A فروغ منصوری
%A علیرضا یوسفی
%A نرگس کشتی‌آرای
%D 2021
%\ 1399/06/08
%N 64
%V 14
%P 35-58
%K مثنوی معنوی
%K  مولانا
%K  اصول اخلاقی
%K  تمثیل
%X زمینه و
هدف: در میان سخنوران بزرگ فارسی ـ اعم از متقدمان و متأخران ـ کمتر کسی
را میتوان یافت که همانند مولانا جلال‏الدین محمد مولوی به نقش و تأثیر تمثیل ـ در
تفهیم و انتقال مفاهیم به مخاطب ـ پی ‏برده و از آن، به هوشمندانه‏ترین و مؤثرترین
شیوه استفاده کرده باشد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای مثنوی معنوی جهت استنتاج اصول تربیت
اخلاقی در حکایات تمثیلی مولاناست. 

روش
مطالعه: روش پژوهش
تحلیلی و از نوع تحلیل محتوای کیفی و استنتاج قیاسی است. بدین صورت که ابتدا با
تحلیل محتوای حکایات و تماثیل اخلاقی دفاتر اول، دوم و سوم مثنوی معنوی به مفاهیم
اخلاقی پرداخته میشود، سپس به استنتاج اصولی برای تربیت اخلاقی و دسته بندی آنها
خواهیم پرداخت. 

یافته ها: ابیات تمثیلی تعلیمی مثنوی را
میتوان ذیل هفده عنوان یا اصل دسته بندی کرد: بعنوان مثال آخرتگرایی، ابتلا، استعانت
از خداوند، حقیقت‌جویی، زیست اجتماعی، خودشناسی. ذیل هر عنوان، تفکیکهای جزئیتری
ارائه شده و نمونه هایی بعنوان شاهد مثال
در اثبات مدعای تحقیق آورده شده است. 

نتیجه گیری: فلسفۀ اخلاق مولانا از نظر قالب
بیان، در دو سطح آرمانگرا و واقعیتگراست. اخلاق آرمانگرای مولانا، واقعیت‎گریز و ملکوتگرا بوده و رو به ناکجاآباد
تجریدی دارد، اما اخلاق واقعیتگرای او از متن عقل معاش و عینیت ملموس اجتماعی نشئت
میگیرد و متأثر از فرهنگ جنگزده و انسانیت مسخ‌شده‎ای است که رهاورد تازش مغولان و نوعی تسلیم‎جویی گزیزناپذیر، جهت سازگاری محتاطانه با وضع موجود است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1149