%0 Journal Article
%T بررسی سبکی و محتوایی نسخۀ خطی «اصول الفصول فی حصول الوصول» اثر رضا قلی خان هدایت
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A سعید عابدینی
%A عزیزاله توکلی کافی‌آباد
%A محمود صادق‌زاده
%D 2021
%\ 1399/05/17
%N 63
%V 14
%P 69-86
%K نسخۀ خطی
%K  رضاقلی‌خان
%K  اصول الفصول فی حصول الوصول
%K  سبک‌شناسی
%K  دورۀ قاجار.
%X زمینه و هدف: نسخۀ خطی «اصول الفصول فی حصول الوصول» اثر رضاقلی خان هدایت (1215-1288 ه. ق) یکی از نویسندگان بنام عصر قاجار در قرن سیزدهم هجری قمری است. این اثر تاکنون تصحیح و چاپ ‌نشده است. کتاب در حکم دایره-المعارف عرفانی است که نویسنده در آن به سیر عرفان از گذشته تا روزگار خود پرداخته است. تاکنون دو نسخه از این کتاب در کتابخانه های مجلس و دانشگاه بوعلی همدان معرّفی شده است. هدایت این کتاب را در هجده فصل، نگاشته و توجه به اصول هجده گانۀ کتاب، اسّ و اساس تصوّف عصر قاجار را بنمایش میگذارد. با توجه به اهمیّت تاریخی و ادبی این اثر، نویسنده در درصدد آن است تا به معرّفی نسخۀ اصول الفصول و بررسی و عناصر و مؤلفه های سبکی، بیان ویژگیهای زبانی، ارزش ادبی، دینی و عرفانی و تاریخی آن بپردازد. معرّفی این اثر، علاوه بر نشان دادن جایگاه ادبی آن در تبیین گسترۀ عرفان و تصوّف نیز مؤثر خواهد بود. 
روش مطالعه: این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با کمک منابع کتابخانه ای انجام شده است.
یافته ها: مؤلف در ابتدا به معرّفی سلسله های عرفانی پرداخته و سپس سلسلۀ نعمت‌اللهی و زندگی شاه نعمت‌الله ولی را معرّفی کرده است. از دیدگاه ساختار زبانی، هدایت در اثر خود کوشیده است از زبان گذشتگان و رویّۀ زبانی آنان بهره جوید تا اثر خویش را مقبول طبع عام کند؛ ازاین‌رو از کاربردهای قدیم زبان، بسیار استفاده کرده است. 
نتیجه گیری: نثر هدایت پخته و استوار است و از دشواری و پیچیدگی به دور، به همین دلیل و بسبب نزدیکی این اثر به زمان ما، دارای ویژگیهای خاص و ممتاز سبکی نیست و ازآنجاکه این اثر منثور، همراه با ابیاتی از شعر شاعران دیگر است، مواردی از مختصات سبکی دارد.
%U https://bahareadab.com/article_id/1136