%0 Journal Article
%T بررسی سبک‌شناسی اشعار «حیرت لاهوری»
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A کامران کسایی
%D 2021
%\ 1399/07/14
%N 61
%V 14
%P 215-231
%K حیرت لاهوری
%K  سبک‌شناسی
%K  سبک هندی
%K  سطح زبانی
%K  سطح ادبی
%K  سطح فکری.
%X زمینه و هدف: شناسنامۀ ادبی هر ملتی، نسخ خطی آن است. بدین منظور برای احیای تاریخ و فرهنگ گذشتۀ هر مرزوبوم، شایسته است به تصحیح، معرفی و تحقیق دربارۀ این گنجینه های پرارزش اقدام کرد. یکی از این نسخه ها، دیوانی است موسوم به دیوان «حیرت لاهوری» که درکتابخانۀ گنج‌بخش مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان به شمارۀ 870 نگهداری میشود.
روش مطالعه: این مقاله براساس مطالعات کتابخانه ای و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. یافته ها: حیرت لاهوری از نظر زمانی همدوره با رواج و اوج سبک هندی است؛ از همین رو در اشعار او میتوان ویژگیهای این سبک (مانند کاربرد حس‌آمیزی، وابسته های عددی، اسلوب معادله) را مشاهده کرد. همچنین از نظر اعتقادی وی پیرو طریقۀ نقشبندیه است و مبانی و اصول این طریقت در اشعار او قابل مشاهده است. عشق به خدا، وحدت وجود و عشق به پیامبر بنمایه های فکری اشعار او را تشکیل میدهد. نتیجه گیری: در سطح فکری، بدلیل آنکه مشرب فکری حیرت برگرفته از تصوف نقشبندیه است، به عرفان و سلسلۀ صوفیانه خود که همان سلسلۀ نقشبندیه است اشاره داشته است. عشق به خدا، وحدت وجود و عشق به پیامبر از دیگر بنمایه های فکری اوست. در سطح ادبی حیرت لاهوری از بین آرایه ها بیشتر به صنایع معنوی علاقه دارد و بیشتر به تشبیه و تلمیح دلبسته است. همچنین ویژگیهای خاص سبک ‌هندی مانند حس‌آمیزی، وابسته های عددی، تشخیص، و اسلوب معادله در اشعار وی بسامد بالایی دارند. در سطح زبانی بسامد بحر رمل و هزج در دیوان حیرت بسیار است و این امر خود نشانگر علاقه و توجه ویژۀ وی به اوزان جویباری است. تمایل او به استفاده از ردیفهای فعلی بیشتر از ردیفهای اسمی ا‌ست. یکی از ویژگیهای شعری دیوان حیرت، وجود اصطلاحات و تعابیر عامیانۀ زمان شاعر است که در سراسر دیوان او پراکنده است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1121